Renk, Renk Seçimi, Alan Seçimi ve Renk Paleti (RGB-CMYK Renk Skalası)


Reisoğlu İ.

Grafik Tasarımı, Yüksel GÖKTAŞ, Editör, Atatürk Üniversitesi Açık ve Uzaktan Öğretim Fakültesi, Erzurum, ss.1-21, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Ders Kitabı
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Atatürk Üniversitesi Açık ve Uzaktan Öğretim Fakültesi
  • Basıldığı Şehir: Erzurum
  • Sayfa Sayıları: ss.1-21
  • Editörler: Yüksel GÖKTAŞ, Editör
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

RENK NEDİR? RENKLER ARASINDA UYUM NASIL SAĞLANABİLİR
Işığın nesnelere çarparak gözümüze yansımasıyla oluşan algılamalara renk denir. Nesneye ulaşan ışığın tamamı gözümüze yansıdığında ışığı beyaz, yansımadığında ise siyah görürüz.  Grafik tasarımında renkler, dikkatinizi bir resme çekmeyi sağlayabilir, duygusal bir tepkiyi tetikleyebilir, kelimeleri kullanmadan önemli bir konu hakkında iletişim kurmamızı sağlayabilir.  İstediğiniz mesajı iletmede renk seçimi büyük öneme sahiptir.
Renk Çemberi
Renk çemberi renkler arasındaki ilişkileri anlamada kullanılan bir grafiktir. Günümüzde tasarımcılar tarafından birbiriyle uyum sağlayan renklerin belirlenmesinde sıklıkla kullanılmaktadır.
Renk Sınıflandırmaları
Renkler temelde birincil (primary),  ikincil (secondary) ve üçüncül (tertiary) renkler olmak üzere üç grupta toplanmaktadır. Kırmızı, sarı ve mavi birincil renklerdir. Bu renk tonları karıştırılarak ikincil renk tonları oluşturulmaktadır. Kırmızı ve sarı turuncuyu, sarı ve mavi yeşili, mavi ve kırmızı moru oluşturmaktadır. Üç renk karıştırıldığında ise siyah oluşmaktadır.  Turuncu, yeşil ve mor ikincil renklerdir. Üçüncü derece (tertiary) renkler ise birbirine komşu birincil ve ikincil renklerin karışımından oluşmaktadır. Renk çemberi üzerinden yapılan bir diğer sınıflama ise sıcak ve soğuk renklerdir. Kırmızı, sarı ve turuncu sıcak, mavi, yeşil ve mor soğuk renklerdir.
Renk Şemaları ve Renk Uyumu
Tasarımcılar genellikle üzerinde çalıştıkları projeye uyum sağlayacak renk şemaları geliştirmekle işe başlarlar. Renk çemberinden, ton, doygunluk ve değer bilgilerinden yararlanarak birbirlerini tamamlayan farklı renk şemalar oluşturulabilmektedir. Renk şemaları denenmiş ve formülleri olan renk uyumlarına dayanmaktadır. Renk çemberi üzerinde geometrik ilişkilere bağlı olarak oluşturulmaktadırlar. Bunlar; Tek renkli (Monochromatic), Benzer renkler (Analogous),  Tamamlayıcı (Complementary), split-complementary, triadic ve tetradic renk şemalarıdır.
Grafik Tasarımında Renkler
Grafik tasarımında üç renk kullanmak istediğinizde renkler arasında dengeyi sağlamanın en kolay yolu 60-30-10 kuralına uymaktır. Bu kurala göre tasarımın %60’ında ana renk, geri kalan %30’da ikinci renk, %10’da ise üçüncü rengin kullanılmasıdır. Grafik tasarımında vurgu renklerinin seçimi ana renk seçiminden daha zordur.
Renklerin Psikolojisi

Renkler karakterleri ve belirli hisleri temsil eder. Bazı renkler huzur ve sakinlik hissi verirken, bazı renkler ise öfke ya da bizi rahatsız edici etki bırakabilmektedir. Bu nedenle renklerin bireylerde oluşturduğu algıların grafik tasarımında dikkate alınması gerekmektedir. Renk psikolojisi, renklerin bireyler üzerinde oluşturduğu zihinsel ve duygusal etkilerdir. Renklerin psikolojisi dikkate alınarak hedef kitleye uygun bir tasarım geliştirebilir, etkili bir görsel iletişim kurabilirsiniz. Ancak bu yorumlamalarda bulunurken renklerin farklı kültürlerde, anlam ve algıda farklılıklar oluşturabileceği unutulmama