SIBLING JEALOUSY FROM THE PERSPECTIVE OF MOTHERS AND THEIR CHILDREN: PROBLEMS AND SOLUTION STRATEGIES


TÜRKMEN ÇINAR S., ARABACI M., Çiftçi Aktürk K., AYDOĞAN Y.

İnternational Conference on Global Practice of Multidisciplinsry Scientific Studies -5, Baku, Azerbaycan, 10 Aralık 2023

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Baku
  • Basıldığı Ülke: Azerbaycan
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Aile, çocuğun ilk sosyal ve duygusal çevresidir ve çocuk dünyayı ilk olarak ailenin ilgisi ve desteği ile keşfeder. Aileye katılan yeni bir kardeş desteğin ve ilginin paylaşılmasına neden olur. Yeni doğan bebek temel ihtiyaçlarını gidermek için ailesine bağımlı olduğundan zaman zaman annenin ilgisi yeni doğan bebek üzerine yoğunlaşır. Bu durumda ilgi ve desteği paylaşılan çocuk yeni doğana karşı kıskançlık davranışları sergiler. Kıskançlık davranışları yenidoğana ve anneye karşısaldırgan ve tepkisel olabilmektedir. Kardeş kıskançlığı çocuklarda genellikle 3-6 yaş döneminde görülmektedir. Bu dönemdeki çocuklar gelişimsel olarak benmerkezci dönemde oldukları için her şeyin sebebinin kendileri ile ilgili olduğunu düşünürler. Dolayısıyla yeni bir bebeğin dünyaya gelme sebebini ailenin kendisini sevmediği olarak düşünebilirler. Ayrıca, bu yaş grubu çocukların okul öncesi eğitime başlamasına denk geldiği için çocuklarda ailenin kendisinden kurtulmak istediğine dair düşünceler ortaya çıkabilmektedir. Bu araştırmanın amacı annelerin ve çocukların gözünden kardeş kıskançlığının incelenerek sorunlar ve çözüm stratejilerinin ortaya konmasıdır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde ölçüt örnekleme tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda Rize ilinde 0- 12 ay arası kardeşe sahip olma ölçütünü sağlayan 3-6 yaş grubu sekiz çocuk ve anneleri çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırmanın verileri anneler ve çocuklarla ayrı oturumlar şeklinde gerçekleştirilen odak grup görüşmeleri ile elde edilmiştir. Görüşmelerde anneler ve çocuklar için araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formları kullanılmıştır. Odak grup görüşmeleri bir moderatör başkanlığında ve iki gözlemci eşliğinde yürütülmüştür. Anneler ile yapılan görüşme 60 dakikalık bir oturumda gerçekleştirilmiştir. Annelere öncelikle araştırmanın amacı açıklanmış, ardından görüşme formunda yer alan sorular sorulmuştur. Veri kaybını önlemek amacıyla annelerin izni alınarak yanıtları kayıt altına alınmıştır. Çocuklar ile yapılan görüşme ise ebeveyn onayı alınarak 30 dakikalık bir oturumda gerçekleştirilmiştir. Çocuklarla tanışmak için buz kırıcı bir oyun oynanmış, ardından görüşme formunda yer alan sorular sorulmuştur. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Bu doğrultuda anneler ile yapılan görüşmeler sorunlar ve çözüm stratejileri açısından; çocuklar ile yapılan görüşmeler ise kardeşlik ve kardeşe uyum bağlamında ele alınmıştır.