Sevgi Eksenli Dindarlığın İmkânı Üzerine


Creative Commons License

Karaca F.

KAFKAS ÜNIVERSITESI İLAHIYAT FAKÜLTESI DERGISI, vol.10, no.20, pp.205-232, 2023 (Peer-Reviewed Journal)

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 10 Issue: 20
  • Publication Date: 2023
  • Journal Name: KAFKAS ÜNIVERSITESI İLAHIYAT FAKÜLTESI DERGISI
  • Journal Indexes: Periodicals Index Online, Historical Abstracts, Index Islamicus, Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database
  • Page Numbers: pp.205-232
  • Recep Tayyip Erdoğan University Affiliated: Yes

Abstract

İnsan-Allah ilişkisi, Din Psikolojisinin ele aldığı temel konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu iletişim, insandan Allah’a doğru inanç, ibadet, dua şeklinde cereyan etmekte, Allah’tan insana doğru ise vahiy, duanın kabulü şeklinde cevap bulmaktadır. Dinin Allah ile girilen ruhsal ilişki olarak tanımlanması, bu özel ilişkinin “mahiyeti” ve dayandığı “psikolojik temellerin” neler olduğu sorusunu da beraberinde getirmektedir. Dini hayatı besleyici duygusal faktörler arasında daha fazla etkin olan sevgi duygusunun konumu ise dini psikolojik perspektiften incelemeye çalışan araştırmacıları meşgul eden sorulardan biri olmuştur. Ancak dini hayatı besleme konusunda büyük potansiyele sahip olsa da, sevgi kavramının oldukça geniş, karmaşık ve muğlak doğası, özellikle psikoloji kaynaklarında neredeyse hiç araştırmaya konu edilmemesine yol açmıştır. İnsan-Allah ilişkisinin sevgi temelinde gerçekleşmesinin şartları ve sonuçlarının ele alındığı bu çalışmada öncelikle kavramsal çerçevede sevgi, sevgi objeleri ve Kur’an-ı Kerim’de sevgi kavramının ele alınış biçimi değerlendirilmiş daha sonra Allah sevgisi ve bu sevginin boyutları irdelenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmamızda dokümantasyon yöntemi kullanılmış, sevgi kavramının, mahiyeti ve objeleri bakımından oldukça farklı değerlendirmelere konu olduğu, başta Kur’an-ı Kerim olmak üzere dini metinlerde, özellikte tasavvufi düşüncede sevgi merkezli bir insan-Allah ilişkisinin öne çıktığı, sevgi merkezli bir insan-Allah ilişkisinin kaynaklarının, insan tabiatında varlığını hissettirdiği değerlendirilmiştir