Salarha Havzası Akarsuları Fizikokimyasal Su Kalitesinin Araştırılması


Creative Commons License

VEREP B., TAŞPINAR ÖLMEZ B., MUTLU T.

JOURNAL OF ANATOLIAN ENVIRONMENTAL AND ANIMAL SCIENCES, cilt.4, sa.2, ss.188-200, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 4 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: JOURNAL OF ANATOLIAN ENVIRONMENTAL AND ANIMAL SCIENCES
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.188-200
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada, yoğun yerleşim nedeniyle evsel atık sular ve tarımsal uygulamalar nedeniyle yüzeysel akış ve çay-gıda işleme fabrikaları atık suları etkisindeki Salarha havzası akarsularının fiziko-kimyasal su kalitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Su sıcaklığı 15,4 °C (6,9-23,4 ºC), pH 7,78 (4,8-9,7), çözünmüş oksijen 9,5 mg/L (7,09-11,48 mg/L), bulanıklık 15,66 NTU (5,6-13,7 NTU), iletkenlik 134,55 µS/cm (48,1-1504 µS/cm) ve askıda katı madde 45,03 mg/L (0-389 mg/L) olarak ölçülmüştür. Yapılan laboratuvar analizlerinde toplam sertlik 41,7 mg/L (18-115 mg/L), toplam alkalinite 65,42 mg/L (1,3-366 mg/L), BOI5 1,64 mg/L (0,1-5 mg/l), NO2-N 0,033 mg/L (0-0,91 mg/L), NO3-N 1,73 mg/L (0,1-8,3 mg/L), NH4-N 0,33 mg/L (0,01-5,11 mg/L) ve o-PO4 1,47 mg/L (0.02-13,7 mg/L) olarak tespit edilmiştir. Askıda katı madde veya bulanıklık gibi fiziksel parametreler dışında, inorganik kirlilik parametrelerinden azotlu (nitrit, nitrat ve amonyum azotu) ve fosfatlı bileşikler bakımından su kalite değişimi havzada, evsel ve kanalizasyon atıklarının, endüstriyel tesisler ve fabrika atık sularının ve tarımsal gübreleme nedeniyle oluşan yüzeysel akış sularındaki gübre kalıntılarının Salarha havzası akarsularını etkileyebileceğini göstermektedir. Çalışma sonuçlarına göre, Salarha havzasındaki akarsularda su kalite değişimleri ve su kirliliği problemlerinin mevcut olduğu söylenebilir.

Anahtar sözcükler: Salarha havzası, fiziko-kimyasal, su kalitesi, akarsu. 

 In this study, it is aimed to determine the physico-chemical water quality of the streams in Salarha basin which are under the influence of domestic wastewater due to dense settlements, surface flow due to agricultural practices and wastewater of tea-food processing factories. In Salarha basin; measurements were as follows: water temperature 15.4 ºC (6.9-23.4 ºC), pH 7.78 (4.8-9.7), dissolved oxygen 9.5 mg/L (7.09-11.48 mg/L), turbidity 15.66 NTU (5.6-13.7 NTU), electrical conductivity 134.55 µS/cm (48.1-1504 µS/cm) and suspended solid matter 45.03 mg/L (0-389 mg/L) total hardness 41,7 mg/L (18-115 mg/L), total alkalinity 65.42 mg/L (1.3-366 mg/L), BOI5 1.64 mg/L (0.1-5 mg/l), NO2-N 0.033 mg/L (0-0.91 mg/L), NO3-N 1.73 mg/L (0.1-8.3 mg/L), NH4-N 0.33 mg/L (0.01-5.11 mg/L) and o-PO4 1.47 mg/L (0.02- 13.7 mg/L) changed along the year. According to the results, it can be said that there are water quality changes and water pollution problems in the streams within the Salarha basin. Apart from physical parameters such as suspended solids or turbidity, water quality degradation in terms of nitrogenous (nitrite, nitrate and ammonium nitrogen) and phosphate compounds from inorganic pollution parameters in the basin shows that fertilizer residues can affect the Salarha basin streams.

Keywords: Salarha basin, physico-chemical, water quality, stream