Common Lesions of the Oral Cavity , Prof. Dr. Binali ÇAKIR, Editör, Türkiye Klinikleri Yayınevi, Ankara, ss.77-95, 2025
ÖZET
Dil, intrauterin 4. haftada mezoderm ve ektoderm
tabakalarından köken alarak median
lingual şişlik adı verilen medial üçgen bir yükselme oluşumu ile başlar.
Mandibular arkın üstünde meydana gelen bu olayın hemen ardından medyan dil
tomurcuğunun her iki yanında lateral lingual şişlikler gelişmeye başlar.
Büyüyen lateral şişlikler medial lingual şişliği aşarak birleşirler ve bu
birleşim dilin ön üçte ikisini oluşturur. Dilin bu ön kısmı, birinci
brankial ark tarafından, arka kısmı ise üçüncü brankial
ark tarafından oluşturulur. Kas gelişiminde ise ikinci,
üçüncü ve dördüncü brankial arklar görev alır.
İnnervasyonu ise
şöyledir; dilin genel duyusunun ön üçte ikilik kısmı beşinci kraniyal sinir
tarafından, arka üçte birlik kısmı dokuzuncu kraniyal sinir tarafından inneve
edilir. Tat duyusu ise ön üçte ikilik kısımda yedinci kraniyal sinirin korda
timpani dalı tarafından innerve edilirken arka kısmı dokuzuncu ve onuncu
kranial sinirler tarafından birlikte innerve edilir.
Embriyolojik süreçte
farklılaşarak özelleşir ve foliat, sirkumvallat, filiform, ve
fungiform papillaları içeren, oral kavite tabanına yerleşim gösteren hareketli
bir organ olarak işlev görmeye başlar.
Sağlıklı haldeki dilin rengi pembe tonlarında olup,
yüzeyi pütürlüdür. Dilin dorsumunda renk değişikliği veya papiller atrofi
görülmesi ise lokal bir hastalığın başlangıcı veya sistemik bir değişikliğin
işareti olarak yorumlanabilmektedir. Dil, yoğun kas dokusuna sahiptir. Bu
yönüyle temel hayati işlevlerden olan yutma ve çiğnemede etkin rol alır. Tat
alımı ve konuşmada görevleri vardır.
Dilin içinde bulunduğu oral kavite yenilenmesi yüksek bir
alandır ve bu alanda meydana gelen neoplazm ve lenfatik lezyonlar gibi reaktif
süreçlerin, komşuluğundaki dil dokusunu da etkilemesi sıklıkla beklenir. Birçok
dil hastalığı iyi huyludur, buna yüzden iyi huylu lezyonların ağızda tespit
edilip tanınması, hastaya gereksiz testler yapılmasını önleyecektir.
Bizim bu bölümde anlatacağımız hastalık olarak
tanımladığımız lezyonlar klinikte görülmesi daha sık olan lezyonları içermekte
olup dil hastalıkları bunlarla sınırlı değildir. Vücudun bir parçası olması sebebiyle diğer
vücut bölgelerinde meydana gelen pato-fizyolojik olayların dili de
etkileyebileceği ve görünümünde değişiklik yapabileceği mutlaka akılda
tutulmalıdır.
Anahtar
kelimeler: Dil Hastalıkları; Lökoplaki, Oral; Dil iltihabı;
Makroglossi; Liken Planus, Oral
ABSTRACT
The
development of the tongue begins in the 4th intrauterine week, originating from
the mesoderm and ectoderm layers, forming a medial triangular elevation called
the median lingual swelling. Immediately after the occurrence of this event,
lateral lingual swellings begin to develop on either side of the median lingual
swelling. The growing lateral swellings surpass the median lingual swelling and
fuse, forming the anterior two-thirds of the tongue. The anterior part of the
tongue is formed by the first branchial arch, while the posterior part is formed
by the third branchial arch. In muscle development, the second, third, and
fourth branchial arches contribute.
Innervation
is as follows: the general sensation of the anterior two-thirds of the tongue
is innervated by the fifth cranial nerve, while the posterior third is
innervated by the ninth cranial nerve. The sense of taste in the anterior
two-thirds is innervated by the chorda tympani branch of the seventh cranial
nerve, while the posterior part is innervated by both the ninth and tenth
cranial nerves.
During the
embryological process, the tongue differentiates and becomes specialized,
functioning as a mobile organ located at the base of the oral cavity,
containing foliate, circumvallate, filiform, and fungiform papillae.
In a healthy
state, the tongue is pink in color, and its surface is rough. Any color change
or papillary atrophy on the dorsum of the tongue can be interpreted as a sign
of either the onset of a localized disease or a systemic change. The tongue has
dense muscle tissue, which plays a crucial role in vital functions such as
swallowing and chewing. Also it has functions at speech and taste.
The oral
cavity, where the tongue resides, is an area with a high turnover rate, and
reactive processes such as neoplasms and lymphatic lesions in this area often
affect the surrounding tongue tissue. Many tongue diseases are benign, and
identifying and diagnosing benign lesions in the mouth can prevent unnecessary
tests for the patient. The lesions we will describe in this section are among
the more commonly encountered lesions in clinical practice, though tongue
diseases are not limited to these. It is important to keep in mind that, as
part of the body, the tongue can also be affected by pathophysiological events
occurring in other regions of the body, leading to changes in its appearance.
Keywords: Tongue Diseases; Leukoplakia Oral; Glossitis; Macroglossia; Lichen planus