Akademik Veri Yönetim Sistemi
SİYASET ve EKONOMİ ARAŞTIRMALARI, Mahir Özhan, Editör, Ekin Yayınevi, Bursa, ss.175-196, 2020
Tüm ülke ekonomilerinde gerçekleşen üretim-tüketim faaliyetlerinin yarattığı olumsuz etkiler; sağlıklı ve sürdürülebilir çevre olgusunu tehdit etmektedir. Son yüzyılda öne çıkan pek çok görüş ekonomik faaliyetlerin; sağlıklı, değerleri korunan-geliştirilen ve sürdürülebilir çevre yaklaşımı içerisinde devam ettirilmesi yönündedir. Bu görüşlerden yola çıkarak devletler, mali olan yahut olmayan pek çok çevre politikasını uygulamaya koymuştur. Mali nitelikte olan ve çevre kirliliğini önleyici politikalardan biri de, plastik poşet kullanımının yasaklanması yahut sınırlandırılmasıdır. Plastik poşet kullanımının yasaklanması yahut sınırlandırılmasında en çok tercih edilen/kullanılan yöntem plastik poşetlerin ücretlendirilmesi/vergilendirilmesidir . Türkiye’de de 2019 yılından itibaren plastik poşetlerin ücrete tabi tutulması ile kullanılmasının sınırlandırılması hedeflenmektedir. Türkiye’de plastik poşet ücretleri içerisinde geri kazanım katılım payı ve maliyetiyle birlikte KDV dâhil poşet ücreti bulunmaktadır. Bu bölümde Türkiye’de uygulanan yöntemin usul ve esasları açıklığa kavuşturulmuştur. Hem geri kazanım katılım payı hem de poşet ücreti hukuki açıdan ele alınmıştır. Dolayısıyla bu bölümün konusu; plastik poşetlerin Türkiye’de ne şekilde ücretlendirildiğidir. Çalışmanın kapsamına özellikle ekolojik ilkelerle ilişkilendirilmek üzere 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 56’ncı maddesi, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili maddeleri yanında Çevre Kanunu’nun yetki verdiği konularda hem Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca hem de Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan ve yayımlanan alt düzenlemeler alınmıştır. Bu düzenlemelerden yola çıkılarak uygulamanın usul ve esasları detaylı bir biçimde ele alınmıştır. Bu bölüm, özellikle, plastik poşet üzerindeki mali yükümün tüketiciler ve beyanla yükümlü olanlar yönünden açıklanması ve uygulamanın detaylandırılması dahası son düzenlemeleri de içermesi açısından önem taşımaktadır. Bölüm mevzuat hükümlerinin lafzi ve amaçsal yönden yorumlanması yöntemleri bir arada kullanılmak, aynı zamanda sistematik literatür taraması yöntemine başvurulmak suretiyle sonuçlandırılmıştır.