DAYTON ANLAŞMASI VE BOSNA HERSEK’TE EGEMENLİK SORUNU


Creative Commons License

Hacıbektaşoğlu A.

XI. ULUSLARARASI BALKAN TARİHİ KONGRESİ, Samsun, Türkiye, 02 Aralık 2017, ss.283-297, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Samsun
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.283-297
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yugoslavya’nın sahip olduğu karmaşık etnik yapının bazı analizcileri, özellikle Soğuk Savaş

sonrası dönemde, ülkenin parçalanmasını, beklenmesi gereken bir gerçeklik olduğu düşüncesine

yönlendirmiştir. Önemli akademisyenler ve siyasetçiler, Yugoslavya’daki tartışmaların ayrılıkçı

düşüncelerden beslenen silahlı çatışmalara dönüşebileceği ve parçalanma sürecinin hızla

gerçekleşebileceği yönünde uyarılar içeren ifadeler kullanmışlardır. Savaşın ortaya çıkışına kadar

pek dikkate alınmayan bu tespitleri ile Yugoslavya’daki fiili durum, savaşın başlamasından 2000’li

yıllara kadar yoğun olacak şekilde, günümüzde ise sonuçları itibariyle gündemden

düşmemektedir. Özellikle Bosna-Hersek’in egemenlik yapısı ve ülke içinde yaşanan etnik

kamplaşmalar başlığı altında toplanan tartışma konuları, “başarısız devlet” 1 kavramının da ortaya

çıkmasına neden olmuştur. Bu çalışmanın sınırlarını belirleyen kavram da başarısız devlet

ifadesinin ortaya çıkmasına neden olduğu düşünülen Bosna-Hersek’te yaşanan egemenlik

sorunu olacaktır.

Bu makale, Yugoslavya’nın tarihsel süreç içinde yaşadığı etnik işbirliği, çatışma ve

sonunda parçalanma kronolojisine değinerek, Bosna Savaşına kadar geçen dönemi kısaca

özetleyerek tartışmaya başlayacaktır. Savaş sonrası dönemde ortaya çıkan demografik verilere

vurgu yaparak devam edecek çalışma Dayton Anlaşmasının içeriğine değinecektir. Anlaşmanın

ortaya koyduğu siyasi yapının detaylarını sunmaya çalışacak makale, daha sonra, anlaşmanın

olumlu ve olumsuz yönlerini analiz edecektir. Bu analiz çerçevesinde Dayton Anlaşmasının

yapısal sorunlarına değinecek olan makale nihayet, Bosna-Hersek devletinde yaşanan egemenlik

sorununu Yüksek Temsilcilik makamına odaklanarak ortaya koymaya çalışacaktır.