Akademik Veri Yönetim Sistemi
Doğu Karadeniz'de Rus İşgali ve Harşit Savunması, Giresun, Türkiye, 2 - 03 Kasım 2022
1914-1918 yılları arasında yaşanan Birinci Dünya Savaşı, İtilâf ve İttifak bloklarına ayrılmış Avrupalı büyük devletler için emperyalist bir paylaşım savaşı niteliğindedir. Balkan Harbi’nin ortaya çıkardığı zaaflar sebebiyle yalnız kalmak istemeyen Osmanlı Devleti, bu büyük savaşa Almanya’nın müttefiki olarak girmiştir. Osmanlı Devleti için savaş, fiilî olarak 28 Ekim 1914’te, Yavuz ve Midilli zırhlılarının Rus limanlarını bombardıman etmesiyle başlamıştır. Bu bombardıman sebebiyle Rusya, Osmanlı Devleti’ne savaş ilân etmiş ve Kafkas Cephesi, iki devlet arasındaki en önemli cephelerden biri hâline gelmiştir. 1915 yılının hemen başında icra edilen ve başarısızlıkla sonuçlanan Sarıkamış Harekâtı’nın ardından Osmanlı ordusu, Kafkas Cephesi’nde taarruz inisiyatifini kaybetmiştir. Aynı yılın son günlerinden başlamak üzere Rus ordusu, İtilâf Devletleri’nin kendi aralarında yapmış olduğu gizli paylaşım anlaşmalarıyla Anadolu üzerinde kendilerine bırakılması taahhüt edilen bölgelere doğru bir taarruz hareketine girişmiştir. Bu bağlamda Doğu Anadolu’da Erzurum-Erzincan istikametine yönelen Rus ordusu, eşzamanlı olarak Artvin üzerinden Trabzon istikametine doğru bir istilâ hareketine girişmiştir. Bu arada Rus donanması, Doğu Karadeniz sahillerini abluka altına almış ve kara birliklerine ateş desteği sağlamıştır. Ayrıca Osmanlı ordusunun merkezden takviye almasının da önüne geçmiştir. Rus ordusunun Karadeniz sahillerinde giriştiği ileri harekât neticesinde işgal edilen Türk topraklarından biri de Rize olmuştur. Bu çalışma, Rize’nin Rus ordusu tarafından işgalini, işgale karşı bölgede gösterilen direnişi ve nihayet bütün bu süreç içinde insanî bir dram olarak yaşanan muhacirlik meselesini konu almaktadır.