Akademik Veri Yönetim Sistemi
1.Uluslararası Karadeniz Eğitim Bilimleri Kongresi, Trabzon, Türkiye, 2 - 04 Mayıs 2025, ss.90, (Özet Bildiri)
Afetler hakkında bilinçli olmak çok önemlidir. Afet bilincinin oluşmuş
ve bu bilincin gelişmiş olduğu toplumlarda afetler ile daha kolay baş
edilebilmektedir. Afet bilincine sahip olunması ve bu bilinçle hareket
edilebilmesi için eğitime çocuklardan başlamak gerekmektedir. Çocukların doğru
davranış biçimlerini kazanmaları yönünden okul dönemi, kritik bir dönemdir.
Ülkemizde sık sık afetler yaşandığı ve bu afetlerin bireyleri etkilediği
düşünülürse, afetlere karşı toplum bilinci önem kazanmaktadır. Bu bağlamda
araştırmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin afet bilinci düzeylerini ve
afetlere yönelik görüşlerini belirlemektir. Bu kapsamda ortaokul öğrencilerinin
afet bilinci düzeyleri ile cinsiyetleri ve sınıf seviyeleri arasında bir ilişki
olup olmadığı ve afetlerin oluşma sebepleri ile afetlere yönelik yapılacaklara
ilişkin görüşleri araştırılmıştır. Araştırmada karma yöntem araştırma
desenlerinden açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini;
Rize ili merkez ilçesinde yer alan iki farklı ortaokulda (5, 6, 7 ve 8.sınıf)
öğrenim görmekte olan 300 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada nicel verilerin
toplanması ve ortaokul öğrencilerinin afet bilinci düzeylerini belirlemek
amacıyla "Ortaokul Öğrencilerinin Afet Bilinci Ölçeği" kullanılmıştır.
Nitel verilerin toplanması ve ortaokul öğrencilerinin afetlerle ilgili
görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla bazı öğrencilerle yarı yapılandırılmış
görüşme formu kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin
çözümlenmesi aşamasında "SPSS Statistics 25" paket programı
kullanılmış ve verilerin normal dağılıp dağılmadığına bakmak için Kolmogorov
Smirnov testi kullanılmıştır. Veriler normal dağılım göstermediği için veriler
analiz edilirken sınıf seviyeleri (dört değişken) ortalamaları arasında
belirgin bir farkın olup olmadığını belirlemek için Kruskal Wallis testi,
cinsiyet (iki değişkenli) ortalamaları arasında belirgin bir farkın olup
olmadığını belirlemek için Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmada
kullanılan veri toplama araçlarından yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile
elde edilen veriler betimsel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Elde
edilen bulgulara göre öğrencilerin afet bilinci düzeyinin sınıf seviyesi
arttıkça farklılaşmadığı ve öğrencilerin afet bilinci düzeyleri ile
cinsiyetleri arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı tespit edilmiştir.
Çalışmanın bulgularından ortaokul öğrencilerinin afetlerin oluşma sebepleri
hakkında orta düzeyin altında bilgiye sahip oldukları, afetlere yönelik
yapılabilecek uygulamalara ilişkin bilgilerinin ise orta düzeyde olduğu
sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin doğa olayı ile afetlere genellikle
aynı tanımı yaptıkları ve en çok Türkiye'de yaşanan afetlere örnekler
verdikleri belirlenmiştir. Bu sonuçlar okullarda verilen afet eğitimlerinin
kapsamının yetersiz olduğunu, afet eğitiminin hala bazı noktalarda
eksikliklerinin olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda farklı sınıf seviyelerine
afetler ile ilgili ders içeriklerinin eklenmesi, eğitimlerin sadece tatbikat
boyutunda kalmaması için gerekli düzenlemelerin yapılması önerilmektedir.