Fırtına Vadisinde Yer Alan Konaklama İşletmelerinin Konaklama Vergisine Karşı Tutumu

Acuner E., Kızıltan Y. G.

39. International Public Finance Conference, Antalya, Türkiye, 23 - 26 Ekim 2025, cilt.1, sa.1, ss.1, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Konaklama vergisinin ihdas edildiği kanunun ilgili maddesinin gerekçesinde, turizm hizmet sektöründe yer alan işletmelerin konaklama hizmetinden faydalanan ve bu hizmetten gelir elde edenlerin negatif dışsallıkla kamuya yarattıkları maliyetin finanse edilmesi amaçlanmıştır. Verginin kamu hizmetlerinin finansman aracı olması tanımından yola çıkarak, verginin sorumluları olan konaklama hizmeti sunan işletmelerin temsilcilerinin vergiye yönelik tutumlarının belirlenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu bağlamda çalışmada konaklama vergisi sorumlularının konaklama vergise karşı olan tutumlarının olumlu olup olmadığını belirlemek; vergi uyum düzeyinin belirlenmesini tespit etmek, vergi politikalarının etkinliğinin değerlendirilmesini sağlamak, kamu gelirlerinin sağlıklı planlanmasını yapabilmek, vergi adalet algısının izlenmesini sağlamak, vergi kaçakçılığı riskini önceden belirlemek, kayıt dışılıkla mücadele stratejilerinin belirlenmek ve vergi bilinci geliştirme progralarının tasarlanmasını gibi sağlamak gibi önemli çıktıların ortaya konmasına hizmet edecektir. Mevcut literatür vergi tutumunu çoğunlukla vergi mükellefleri tarafından incelemiştir. Bu çalışma vergi tutumunu vergi sorumluları tarafından incelemesi açısından yüksek önem arz etmektedir. Turizm hizmet zincirinin temel halkası olan konaklama işletmeleri; 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun yeniden düzenlenen 34’üncü maddesi ile ihdas edilen ve 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren uygulamaya başlanan konaklama vergisi ile yeni bir yükümlülük altına girmişlerdir. Bu çalışma ile; popüler turizm destinasyonlarından birisi olan fırtına vadisinde yer alan otel, tatil köyü, bungalov, oberj gibi konaklama tesislerinin işletmecilerinin konaklama vergisine yönelik algılarını diğer bir ifadeyle sorumluların vergiye karşı tutumlarını tespit etmek amaçlanmaktadır. Vergi sorumluları olan konaklama işletmeleri emsilcilerinin tutumları literatüre dayalı olarak planlanan olunlu ve olumsuz tutum boyutlarında ortaya konulacaktır. Çalışmanın alt amacı olarak, vergi tutumuna yönelik olumlu bakış açısı çıktılarının nasıl değerlendirilmesi gerektiğine yönelik öneriler geliştirmek amaçlanmıştır. Ayrıca çalışmanın bir diğer alt çıktısı ise olumsuz vergi tutumu ile mücade için öngörüler sunmaktır.

The rationale of the relevant article in the law that introduced the accommodation tax states that the tax aims to finance the costs imposed on the public by the negative externalities generated by those who benefit from and earn income through accommodation services within the tourism service sector. Based on the definition of taxation as a tool for financing public services, it is important to determine the attitudes of accommodation service providers, who are responsible for this tax. In this context, the study aims to assess whether the attitudes of accommodation tax payers are positive or negative; to determine the level of tax compliance; to evaluate the effectiveness of tax policies; to contribute to sound public revenue planning; to monitor perceptions of tax justice; to identify the risk of tax evasion in advance; to guide the development of strategies for combating the informal economy; and to design tax awareness programs. The existing literature generally examines tax attitudes from the perspective of taxpayers. This study is of particular importance as it focuses on the attitudes of tax responsibles (those who withhold and remit taxes on behalf of taxpayers), rather than direct taxpayers themselves. Accommodation enterprises, which constitute the core component of the tourism service chain, have assumed a new obligation through the accommodation tax introduced under Article 34 of the revised Law No. 6802 on Expenditure Taxes, effective as of January 1, 2023. This study aims to determine the perceptions of managers of hotels, resorts, bungalows, auberges, and similar accommodation facilities in the Fırtına Valley—a prominent tourism destination—regarding the accommodation tax, or in other words, to identify their attitudes as responsible parties. These attitudes will be analyzed within a framework of positive and negative dimensions, developed in line with the literature. As a secondary aim, the study seeks to offer recommendations on how to interpret the findings related to positive tax attitudes. Another expected outcome is to provide foresight and guidance for addressing and mitigating negative attitudes toward taxation.