Deniz geçitleri ve bunların küresel deniz taşımacılığı için önemi

Creative Commons License

Çiloğlu E., Yandı İ.

15.UBCAK International Academic Studies Conference, Ankara, Türkiye, 26 - 27 Aralık 2024, cilt.1, sa.15, ss.51-62

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.51-62
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dünya genelinde doğal veya yapay olarak açılan önemli deniz geçitleri olarak nitelendirilen boğazlar ve kanallar, deniz ticaret hacminin önemli bir kısmının gerçekleştiği yerlerdir. Bu bağlamda boğazlar ve kanallar, bulundukları ülkelerin stratejik konumlarını da önemli ölçüde etkilemektedir. Özellikle sonradan inşa edilen Panama ve Süveyş kanalları, gemilerin deniz yollarında kat ettikleri mesafeleri önemli ölçüde kısaltmıştır. Dünyada 48 önemli kanal ve boğaz bulunmaktadır. Tüm bu kanal ve boğazlardan elde edilen geçiş ücretleri, ülkeleri için önemli bir gelir kaynağıdır. En önemli deniz geçişleri arasında yer alan Panama ve Süveyş kanallarının geçiş ücretleri, geminin büyüklüğüne göre 100.000 ila 250.000 $ ve 16.000 ila 164.000 $ arasında değişmektedir. 2024 yılında, ortalama 11.000 GRT gros tonajlı ortalama bir ticaret gemisinin Türk Boğazlarından (İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı) uğraksız geçiş ücreti yaklaşık 20.000 $'dır. Bu su yolları deniz taşımacılığını kolaylaştırarak taşımacılığı hızlandırır ve maliyetleri düşürür. Sonuç olarak, Boğazlar ve kanallar küresel deniz trafiği için kilit merkezlerdir.

Straits and canals, described as essential sea passages opened naturally or artificially throughout the world, are where a significant part of the maritime trade volume is realised. In this context, straits and canals also significantly affect the strategic position of the countries they are located in. Especially the Panama and Suez canals, built later, have significantly shortened the distances travelled by ships on sea routes. There are 48 significant canals and straits in the world. The tolls collected from all these canals and straits are an essential source of income for their countries. The Panama and Suez canals, among the most critical sea passages, have tolls ranging from 100.000 to 250.000 $ and 16.000 to 164.000 $, depending on the size of the vessel. In 2024, the non-stop passage charge of an average merchant vessel of 11.000 GRT gross tonnage through the Turkish Straits (Bosphorus and Dardanelles) is approximately $20.000. These waterways facilitate maritime transport, speeding up transport and reducing costs. As a result, the straits and canals are key centres for global maritime traffic.