Engellilerin Sahip Olduğu Taşıtlara Tanınan Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnasının Anayasal Vergilendirme İlkeleri Kapsamında İncelenmesi

Creative Commons License

Kocatepe M.

Ünye İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.55-62, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Engellilerin sahip olduğu taşıtlar için tanınan motorlu taşıtlar vergisi istisnasına ilişkin kurallar 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu (MTVK) m.4/1-c’de düzenlenmektedir. Bu düzenleme uyarınca, engellilik oranı %90 veya daha fazla olan engellilerin sahip olduğu taşıtlar ile diğer engellilerin, engel durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları motorlu taşıtlar vergisinden istisna tutulmuştur. Özel tüketim vergisi istisnasının tamamlayıcısı olarak değerlendirilebilecek ve engellilerin daha özgür, erişebilir ve ulaşabilir olmasına katkı sunacak bu istisna düzenlemesinin anayasal vergilendirme ilkeleri bakımından mali güce göre vergilendirme ve vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı ilkeleri ile genel olarak uyumlu olduğu anlaşılmaktadır. Ancak anılan ilkelerle uyumsuzluk arz eden bir durum olarak, engellilik oranı %90’dan az olmakla birlikte engel durumu itibariyle herhangi bir taşıtı engelliliğe uygun tertibatla dahi kullanma imkânı bulunmayan engellilerin kapsam dışı bırakıldığı tespit edilmiştir. 

The rules regarding the motor vehicle tax exemption granted for vehicles owned by persons with disabilities are set out in Article 4/1-c of the Motor Vehicle Tax Law No. 197 (MTVK). Pursuant to this regulation, vehicles owned by persons with disabilities with a disability rate of 90% or more, as well as vehicles specially adapted to the disability status of other persons with disabilities, are exempt from motor vehicle tax. This exemption, which can be considered complementary to the special consumption tax exemption, contributes to the freedom, accessibility and mobility of persons with disabilities. Furthermore, it is generally consistent with the constitutional principles of taxation, namely taxation according to financial capacity and the fair and balanced distribution of the tax burden. However, it has been determined that persons with disabilities whose disability rate is less than 90% but who, due to the nature of their disability, are unable to use any vehicle even with disability-appropriate equipment, are unable to benefit from the exemption, which is inconsistent with the aforementioned principles.