IV. INTERNATIONAL ORDU SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Ordu, Türkiye, 14 - 16 Şubat 2025, cilt.1, sa.1, ss.200, (Özet Bildiri)
Bu çalışmanın amacı, OECD üyesi ülkelerin yeşil büyüme performanslarını çok boyutlu göstergelerle değerlendirmek ve benzer özellikteki ülkeleri kümeleme analizi ile gruplandırmaktır. Araştırma, ekonomik büyüme ile çevresel sürdürülebilirliğin dengelenmesine yönelik politikaların etkinliğini karşılaştırmalı olarak incelemeyi hedeflemektedir. Analizde altı temel değişken kullanılmıştır: Çevresel: Kişi başı CO₂ emisyonu (metrik ton), yenilenebilir enerji payı (%), orman alanı değişim oranı (yıllık %). Ekonomik: Çevresel vergi gelirleri (GSYİH'nın %'si), yeşil yatırımların GSYİH'ya oranı (%). Sosyal: Çevre Performans Endeksi (EPI) skoru (0-100). Veriler OECD, Dünya Bankası ve Yale Üniversitesi EPI veri tabanlarından elde edilmiştir. Çalışma, 38 OECD ülkesini kapsamaktadır. Örneklemde ABD, Almanya, Japonya gibi gelişmiş ekonomiler ile Meksika, Türkiye, Şili gibi gelişmekte olan ülkeler yer almaktadır. Veri seti, ülkelerin yeşil dönüşüm süreçlerindeki heterojenliği yansıtmak için seçilmiştir. Analiz, R programlama dili kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İlk adımda veri seti, dplyr ve tidyr paketleri ile temizlenmiş, eksik veriler mice paketi ile tamamlanmıştır. Değişkenler arası ölçek farklılıklarını gidermek için scale() fonksiyonu ile z-puanı standardizasyonu uygulanmıştır. Kümeleme için k-ortalamalar ve hiyerarşik kümeleme yöntemleri kullanılmıştır. K-Ortalamalar için stats::kmeans() fonksiyonu ile kümeleme yapılmış, optimal küme sayısı factoextra::fviz_nbclust() ile Dirsek Yöntemi (WCSS grafiği) ve Silhouette Skoru (0.65) ile belirlenmiştir. Hiyerarşik Kümeleme için stats::hclust() fonksiyonu, Ward.D2 yöntemi ve Öklid mesafesi ile uygulanmıştır. Kümeleme sonuçları dendextend paketi ile görselleştirilmiştir. Bu çalışma, OECD ülkelerinin yeşil büyüme stratejilerinin nicel bir çerçevede karşılaştırılmasına olanak tanıyarak politika yapıcılar için veriye dayalı içgörüler sunmayı amaçlamaktadır.
Anahtar kelimeler: Kümeleme Analizi, Yeşil Büyüme, OECD, Sürdürülebilirlik
Abstract
The aim of this study is to evaluate the green growth performances of OECD member countries with multidimensional indicators and to group similar countries using cluster analysis. The research aims to comparatively examine the effectiveness of policies aimed at balancing economic growth and environmental sustainability. Six main variables were used in the analysis: Environmental: CO₂ emissions per capita (%), renewable energy share), forest area change rate (% annual). Economic: Environmental tax revenues (% of GDP), green investments to GDP ratio (%). Social: Environmental Performance Index (EPI) score (0-100). Data were obtained from the OECD, World Bank and Yale University EPI databases. The study covers 38 OECD countries. The sample includes developed economies such as the USA, Germany, Japan and developing countries such as Mexico, Turkey, Chile. The data set was selected to reflect the heterogeneity in the green transformation processes of countries. The analysis was performed using the R programming language. In the first step, the data set was cleaned with the dplyr and tidyr packages, and missing data were completed with the mice package. Z-score standardization was applied with the scale() function to eliminate scale differences between variables. K-means and hierarchical clustering methods were used for clustering. Clustering was performed with the stats::kmeans() function for K-means, and the optimal number of clusters was determined with the Elbow Method (WCSS graph) and Silhouette Score (0.65) with factoextra::fviz_nbclust(). For hierarchical clustering, the stats::hclust() function was applied with the Ward.D2 method and Euclidean distance. Clustering results were visualized with the dendextend package. This study aims to provide data-based insights for policy makers by allowing the comparison of green growth strategies of OECD countries in a quantitative framework.
Keywords: Cluster Analysis, Green Growth, OECD, Sustainability