Makarnalık buğday üretiminde önemli bir yere sahip olan Ülkemizin, makarnalık buğday üretim ve ekiliş alanında meydana gelen azalma nedeniyle yüksek verim ve kaliteli çeşitlerin geliştirilmesi önem kazanmaktadır. Bu çalışmada materyal olarak üç ticari (Zenit, Spagetti ve Lavente) ve üç yerel (Mısırı, Mersiniye ve Menceki) makarnalık buğday çeşitlerinden oluşan altı genotip ve bunların F6 kademesindeki 15 farklı popülasyonu kullanılmış ve tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak Diyarbakır koşullarında yürütülmüştür. Çalışmada, yetiştirilen F6 melez popülasyonları ve ebeveynlerinde tane verimi, SPAD ve kalite parametreleri (protein içeriği, yaş öz (gluten) miktarı ve Zeleny sedimantasyon) değişimleri ve bu özelliklerin ıslah çalışmalarında kullanılabilirliği belirlenmiştir. 1x4 ve 3x6 melez kombinasyonlarının tane verimi, SPAD değeri ve yaş öz özellikleri yönünden ön plana çıkan bu kombinasyonlarından yeni çeşit geliştirmeye uygun tek bitki seleksiyonları yapılabileceği öngörülmüştür.
It is important to the development new varieties which has high yield and quality due to decrease durum wheat production and cultivation area in Turkey where has an important place at durum wheat production. In this study, six durum wheat as parents (3 landraces and 3 modern cultivars) and their 6 x 6 half-sib F6 diallel cross progenies were used as materials. The experiment was arranged as completely randomized block design with three replications and conducted in Diyarbakır field conditions. The genotypes were tested for the availability in breeding studies by using grain yield, SPAD and quality parameters (protein content, wet gluten content and Zeleny sedimentation). The hybrid of 1x4 and 3x6 were found to have potential for new cultivar improvement via single plant selection at the end of grain yield, SPAD reading wet and gluten evaluations.
