Artvin International Congress on Social Sciences (AICOSS 19), Artvin, Türkiye, 17 - 19 Nisan 2019, ss.14
Vergi cenneti kavramı küreselleşmenin hız kazandığı 1980’li yıllardan sonra uluslararası ekonomi
gündemine iyice yerleşmiş ve bu nitelikteki ülke sayısı gün geçtikçe artış göstermiştir. Vergi cenneti
ülkeler uluslararası dolaşıma hazır nitelikte bulunan sermaye sahibi gerçek kişilere ve şirketlere
(kurumlara) bulundukları ülkelerdeki yüksek vergi uygulamalarından kaçınma olanağı sunmaktadır. Söz
konusu ülkeler, bahse konu vergi kaynaklarını çok çeşitli vergi indirimleri ve muafiyetleriyle kendi
sınırları içine çekerek, özellikle gelişmiş ülkelerin vergi gelirlerinde ciddi aşınmalara neden
olmaktadırlar. Vergi rekabetinin de bir sonucu sayılabilecek bu vergi cenneti ülkelerin vergisel
uygulamalarının önlenmesine yönelik olarak, Avrupa Birliği ve OECD gibi bazı uluslararası
kuruluşların bir takım faaliyetleri söz konusudur. Bunlardan Avrupa Birliği uluslar üstü bir organizasyon
konumunda olduğu için üyelerine yönelik olarak vergileme konusunda çeşitli direktifler çıkarmaktadır.
OECD ise daha çok tavsiye niteliği taşıyan rehberler ve yönergeler yayınlamaktadır. Her iki kuruluş ta
çeşitli kriterlere göre vergi cenneti sayılabilecek ülkeleri sıralamakta ve bu ülkeler ile yapılacak
ekonomik aktivitelere bir takım sınırlamalar getirmektedir. Türkiye’nin uluslararası zararlı vergi
rekabeti içerisinde olmadığı söylenebilir. Ancak söz konusu rekabet, Türkiye’nin vergi sistemine de etki
etmektedir. Bu çalışmada, uluslararası zararlı vergi rekabetinin sonucunda ortaya çıkan vergi cennetleri
incelenmiş ve bu ülkelerin faaliyetlerinin önlenmesine yönelik uluslararası organizasyonların
çalışmalarına yer verilmiştir. Çalışmada ayrıca Türkiye için de bir değerlendirme yapılmıştır.
The concept of tax heaven was deeply rooted in the international economic agenda after the 1980s when
globalization gained momentum and the number of countries with such qualifications increased day by
day. Tax heaven countries offer real persons and companies (institutions) who have capital ready for
international mobility to avoid high tax practices in their countries of origin. The countries in question
attract serious tax burdens in tax revenues of developed countries, especially by drawing tax resources
into their own limits through various tax cuts and exemptions. Some international organizations, such
as the European Union and OECD, are involved in the prevention of the tax practices of these tax heaven
countries, which may be considered as a result of tax competition. As the European Union is a
supranational organization, it imposes various directives on taxation for its members. OECD publishes
more recommendations and guidelines. Both organizations list countries that can be considered as tax
heavens according to various criteria and imposes some limitations on economic activities with these
countries. Turkey is not said to be in international harmful tax competition. However, such competition
also affects Turkey's tax system. In this study, tax heavens that emerged as a result of international
harmful tax competition were examined and the works of international organizations aiming to prevent
the activities of these countries were included. In the study, an evaluation was also carried out for
Turkey.