Temel Eğitim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Dijital Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi


Özalp E., Reisoğlu İ.

International Social Sciences Congress in the Age of Digital Transformation, İstanbul, Türkiye, 11 - 12 Kasım 2022, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Her geçen gün teknolojinin hayatımızda daha fazla yer bulması birçok sistemde olduğu gibi eğitim sisteminde de çeşitli değişimleri beraberinde getirmiştir. Öncelikle eğitim kurumlarını ve akabinde öğretmenleri etkileyen bu durum öğretmenlerin sahip olması gereken yeni becerileri işaret etmektedir. Bu becerilerin başında ise 21. yy. becerileri kapsamında da değerlendirilen dijital yeterlik gelmektedir. Bu anlamda Avrupa komisyonu tarafından geliştirilen DigCompEdu çerçevesiyle öğretmenlerin 6 alanda (mesleki meşguliyet, dijital kaynaklar, öğrenme ve öğretme, ölçme değerlendirme, öğrenenleri destekleme ve öğrencilerin dijital yeterliklerini kolaylaştırma) yeterliği sorgulanarak öğretmen dijital yeterliği kavramı ön plana çıkarılmıştır. Bu bağlamda çalışmada temel eğitim kurumlarında (okul öncesi, ilkokul ve ortaokul) görev yapan öğretmenlerin dijital yeterlik düzeylerinin ne olduğu ve çeşitli değişkenlere göre dijital yeterliklerinin nasıl değişim gösterdiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırma yöntemi olarak nicel araştırma yöntemlerinden karşılaştırmalı analiz deseni benimsenmiş ve amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çebi ve Reisoğlu (2022) tarafından geliştirilen “Eğitimciler İçin Dijital Yeterlik Ölçme Aracı”nın kullanıldığı çalışmada, Rize ili Merkez ilçede görev yapan 428 öğretmenden veri toplanmıştır. Elde edilen veriler betimsel ve kestirimsel istatistik tekniklerine tabi tutulmuştur. Verilerin analizi sonucunda öğretmenlerin B1 (bütünleştirici) seviyesinde olduğu ve dijital yeterliklerinin yaşa, branşa, mesleki kıdeme ve eğitim düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin özellikle dijital kaynaklar, ölçme değerlendirme ve öğrencilerin desteklenmesi alanlarında desteğe ihtiyaç duydukları belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, planlanan eğitimlerde teorik bilgiden ziyade öğretmenlerin teknoloji kullanımlarını gerektiren pratik uygulamalara yer verilmesinin etkili olabileceği, eğitim fakültelerindeki “BT” ve “Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı” derslerinin içeriklerinin dijital yeterlik anlamında değerlendirilip güncellenebileceği ve öğretmenlerin dijital yeterlik anlamında beklentilerini anlamak için nicel çalışmalarla beraber nitel çalışmalara da yer verilmesi gerektiği önerileri ileri sürülmüştür.