Research Information System
International Social Sciences Congress in the Age of Digital Transformation, İstanbul, Turkey, 11 - 12 November 2022
Her geçen gün teknolojinin hayatımızda daha fazla yer
bulması birçok sistemde olduğu gibi eğitim sisteminde de çeşitli değişimleri
beraberinde getirmiştir. Öncelikle eğitim kurumlarını ve akabinde öğretmenleri
etkileyen bu durum öğretmenlerin sahip olması gereken yeni becerileri işaret
etmektedir. Bu becerilerin başında ise 21. yy. becerileri kapsamında da
değerlendirilen dijital yeterlik gelmektedir. Bu anlamda Avrupa komisyonu
tarafından geliştirilen DigCompEdu çerçevesiyle öğretmenlerin 6 alanda (mesleki
meşguliyet, dijital kaynaklar, öğrenme ve öğretme, ölçme değerlendirme,
öğrenenleri destekleme ve öğrencilerin dijital yeterliklerini kolaylaştırma)
yeterliği sorgulanarak öğretmen dijital yeterliği kavramı ön plana
çıkarılmıştır. Bu bağlamda çalışmada temel eğitim kurumlarında (okul öncesi, ilkokul
ve ortaokul) görev yapan öğretmenlerin dijital yeterlik düzeylerinin ne olduğu
ve çeşitli değişkenlere göre dijital yeterliklerinin nasıl değişim gösterdiğini
ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırma yöntemi olarak nicel araştırma
yöntemlerinden karşılaştırmalı analiz deseni benimsenmiş ve amaçlı örnekleme
yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çebi ve
Reisoğlu (2022) tarafından geliştirilen “Eğitimciler İçin Dijital Yeterlik
Ölçme Aracı”nın kullanıldığı çalışmada, Rize ili Merkez ilçede görev yapan 428
öğretmenden veri toplanmıştır. Elde edilen veriler betimsel ve kestirimsel
istatistik tekniklerine tabi tutulmuştur. Verilerin analizi sonucunda
öğretmenlerin B1 (bütünleştirici) seviyesinde olduğu ve dijital yeterliklerinin
yaşa, branşa, mesleki kıdeme ve eğitim düzeyine göre anlamlı düzeyde
farklılaştığı tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin özellikle dijital
kaynaklar, ölçme değerlendirme ve öğrencilerin desteklenmesi alanlarında
desteğe ihtiyaç duydukları belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, planlanan
eğitimlerde teorik bilgiden ziyade öğretmenlerin teknoloji kullanımlarını
gerektiren pratik uygulamalara yer verilmesinin etkili olabileceği, eğitim
fakültelerindeki “BT” ve “Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı”
derslerinin içeriklerinin dijital yeterlik anlamında değerlendirilip
güncellenebileceği ve öğretmenlerin dijital yeterlik anlamında beklentilerini
anlamak için nicel çalışmalarla beraber nitel çalışmalara da yer verilmesi
gerektiği önerileri ileri sürülmüştür.