HACETTEPE UNIVERSITESI EGITIM FAKULTESI DERGISI-HACETTEPE UNIVERSITY JOURNAL OF EDUCATION, vol.36, no.3, pp.712-741, 2021 (ESCI)
This study aimed to identify the expectations of three stakeholders (pre-service teachers, supervisor teacher,
and mentor faculty member) from other stakeholders and the process of field experience course that was
recently revised. The clinical supervision model emphasized that these three stakeholders should work
collaboratively. According to the expectancy violation theory, every individual have expectations from cases
or people that they have some sort of relation and individual’s motivation is directly affected by violation of
these expectations. Therefore, the findings of this study shed light on identifying whether the stakeholders
carry out the field experience course in a harmonious and efficient manner. For this reason, focus group
interviews were conducted with five different groups, in total 18 science pre-service teachers who enrolled in
the field experience course. Five faculty members and four supervisor teachers who supervised the participant
pre-service teachers were also interviewed. Stakeholders' expectations were first evaluated individually, and
then violation and compliance across all stakeholders’ expectations were analyzed. The findings showed that
the stakeholders of field experience course have many expectations from the course and the other
stakeholders. In addition to this, the stakeholders’ expectations were cross-examined and expectancy
violations were determined especially on some basic issues. For example, the expectations of mentor faculty
member's detailed and constructive feedback to the lesson plans and not addressing the pre-service teachers as intern are compatible with each other for all three stakeholders. It was observed that the expectations of
three stakeholders contradicted each other about interrupting a pre-service teacher’s teaching by the mentor
faculty member and the supervisor teacher when s/he made a mistake during the lecture. In this study,
knowing three stakeholders’ expectations in advance and eliminating the negative expectation violation
among these stakeholders will enable them to conduct and organize the field experience courses effectively.
Bu çalışma yakın zamanda revize edilen öğretmenlik uygulaması dersinin üç paydaşı olan uygulama
öğrencilerinin, uygulama öğretmenlerinin ve uygulama öğretim elemanlarının beklentilerini ve bu
beklentilerin birbiri ile uyumu ya da çatışmasını nitel veri analizi ile tespit etmeyi amaçlamıştır. Klinik
danışmanlık modelinde (KDM) bahsi geçen üç paydaşın birbiriyle iyi bir iletişim içerisinde olması gerektiği
vurgulanmaktadır. Beklentinin ihlali teorisine göre her birey karşılaştıkları durum ya da kişilere karşı bir
beklenti geliştirirler ve bu beklentilerin uyumlu olması ya da ihlal edilmesine göre motivasyon ve ilgi durumu
etkilenir. Öğretmenlik uygulaması derslerinin başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi için tüm paydaşların
beklentilerinin tespit edilmesi son derece önemlidir. Bu nedenle fen bilgisi öğretmenliği programında
öğretmenlik uygulaması derslerine kayıtlı olan 18 öğretmen adayının oluşturduğu beş uygulama grubu ile
odak grup görüşmesi yapılmış, çalışmaya katılan öğretmen adaylarına danışmanlık yapan beş öğretim elemanı
ve dört uygulama öğretmeni ile mülakat yapılmıştır. Daha önce öğretmenlik uygulamasına yönelik olarak
yapılan çalışmalardan farklı olarak bu çalışma paydaşların öğretmenlik uygulaması dersine yönelik
beklentilerinin birbirleri ile uyum ve çatışmalarını ortaya koymayı amaçlamıştır. Görüşmelerden elde edilen
veriler incelendiğinde, dersin paydaşlarının uygulama derslerinin işleniş biçimine ve diğer paydaşlara yönelik
birçok beklentisi olduğu görülmektedir. Bazı konularda dersin her üç paydaşı da aynı ya da benzer ifadelerde
bulunmuş olup beklentilerinin birbirleriyle uyumlu olduğu gözlenmiştir. Ancak bazı hususlarda paydaşların
ifadelerinin birbirlerinden tamamen farklı olduğu ve birbirleriyle çeliştikleri gözlenmiştir. Örneğin öğretim
elemanlarının ders planlarına detaylı ve yapıcı bir şekilde dönüt vermesi ve uygulama öğrencilerine “stajyer”
olarak hitap etmemeleri her üç paydaşın da birbirleri ile uyumlu olan beklentilerindendir. Uygulama
öğrencilerinin ders anlatımı esnasında hata yapsalar dahi uygulama öğretmeni ya da uygulama öğretim
elemanı tarafından müdahale edilmesi konusunda ise üç paydaşın beklentilerinin birbirleri ile çeliştikleri
gözlenmiştir. Bu çalışmada söz konusu olan beklentilerin önceden bilinmesi ile paydaşlar arasındaki olumsuz
beklenti ihlalinin giderilmesi, öğretmenlik uygulaması derslerinin paydaşlarının uygulama derslerini etkin bir
şekilde yürütmelerine ve düzenlemelerine olanak sağlayabilecektir.