Değerlere Bağlı Yaşam: Ne Eğitimde Ne İstihdamda (NENİ) Olan Gençlerin Deneyimlerine Dayalı Nitel Bir Araştırma


Yazıcı Kabadayı S.

Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi, cilt.5, sa.9, ss.257-280, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Son yıllarda ne eğitimde ne de istihdamda (NENİ) yer alan gençler, dünya genelinde giderek daha fazla dikkat çeken önemli bir toplumsal sorun hâline gelmiştir. Artan ilgiye rağmen, Türkiye bağlamında, NENİ durumundaki gençlerin yaşam deneyimlerini, ihtiyaçlarını ve karşılaştıkları zorlukları anlamaya yönelik çalışmaların sayıca sınırlı olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda, bu araştırmanın amacı, NENİ durumundaki gençlerin değerlere bağlı yaşam deneyimlerini derinlemesine incelemektir. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan 3’ü erkek, 9’u kadın olmak üzere toplam 12 lisans mezunu birey oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları 23 ile 29 arasında değişmekte olup, yaş ortalaması 25.17 (Ss = 2.33) olarak hesaplanmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ve görüş alma formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları, NENİ durumundaki gençlerin değerlere bağlı yaşamı nasıl deneyimlediklerini anlamaya odaklanmış ve değerler, değerlere bağlı yaşamın katkıları ile değerlere bağlı yaşamın getirdiği zorluklar olmak üzere üç tema altında toplanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda araştırmacılara, uygulayıcılara ve politika yapıcılara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur. 

In recent years, young people not in education, employment, or training (NEET) have emerged as a significant social issue attracting increasing global attention. However, in the context of Türkiye, studies that aim to understand the life experiences, needs, and challenges of NEET youths remain limited in number. This research aims to explore in depth the value-based life experiences of young people with NEET. This study employed a phenomenological design, a qualitative research method. A total of 12 participants with bachelor's degrees were recruited through snowball sampling, of whom three were male and nine were female. Their ages ranged from 23 to 29 years old, with an average age of 25.17 years old (SD = 2.33). Data were collected using a personal information form and an interview form developed by the researcher. The data provided were analysed using content analysis. The study's findings focused on understanding how young people with NEET experience value-based living, and were grouped under three themes: values, the contributions of value-based living, and the challenges associated with value-based living. These findings provide the basis for recommendations to researchers, practitioners and policymakers.