Akademik Veri Yönetim Sistemi
Marifetname, cilt.11, sa.2, ss.471-495, 2024 (Hakemli Dergi)
Önceki semavi kitapların tahrifi, Kur’an’ın mevsûkiyeti konusunda Müslümanları daha hassas davranma psikolojisine sevk etmiştir. Kur’an’ın Hz. Peygamber tarafından vahiy katiplerine yazdırılması ve sahâbe tarafından ezberlenilmesi buna yönelik çabalar olarak ifade edilebilir. Sonraki süreçlerde; korunması, doğru okunması, lafızlarının muhafazası ve Mushaf üzerine yapılan ve yine sahih okumaya yönelik tasarrufların hepsi önemli vazifeler olarak düşünülmüştür. Hz. Peygamber’den sonra Kur’an’ın cem’i, istinsahı, noktalama ve harekeleme işlemleri, yaşanmakta olan sosyal, kültürel ve ilmî sürecin bir gereği olarak ihtiyaca mebni gayretler olduğu söylenebilir. Bu çalışmada, Kur’an’ın noktalanması ve harekelenmesi; tarihi seyri, sosyokültürel, ilmî ve siyasi saikleri ile ele alınmıştır. Ayrıca Arapça bilgisi olmayanların noktalama ve harekeleme olmadan Kur’an’ı okumalarının imkânı meselesi, örnekler verilmek suretiyle değerlendirilmiştir. Kıraat tarihinde Dânî, noktalama ve harekeleme konusunda hem pek çok eser telif eden hem de peşi sıra önemli görüşler bırakan alimlerin başında gelmektedir. Dânî’nin konu üzerine yazmış olduğu başyapıtlardan sayılabilecek üç eseri bu bağlamda ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda Kur’an’ın noktalanma ve harekelenmesinin onun mevsûkiyetine hizmet etmek yanında, arka planında en az onun kadar önemli olan ilmî, siyasi ve sosyal pek çok sebebi içerisinde barındırdığı tespit edilmiştir. Bu araştırmada, Hz. Peygamber tarafından noktalama ve harekeleme yapılmadığı halde ümmet-i Muhammed’in böyle bir tasarrufa gitmesinin tağyir ya da tahrif değil, Kur’an’ın doğru ve sahih/kolay okunmasına bir hizmet olduğu zımnen ortaya konulmaya çalışılmıştır.
The corruption of the previous heavenly books led Muslims to be more sensitive about the authenticity of the Qur'an. The dictation of the Qur'an by the Hazrat Prophet Mohammad (saw) to the scribes of revelation and its memorization by the Sahāba can be expressed as efforts towards this end. In the following processes, the protection of the Qur'an, the correct reading of it, the preservation of its words and the savings made on the Mushaf for the correct reading were all considered as important duties. It can be said that after the Hazrat Prophet, the gathering of the Qur'an as a single book, its replication, punctuation, and ḥaraka were endeavours that were a necessity of the social, cultural, and scientific process. In this study, the Qur'an's punctuation and glossing are discussed with its historical course, socio-cultural, scientific and political motives. In addition, the issue of the possibility of reading the Qur'an without punctuation and ḥaraka for those who have no knowledge of Arabic has been evaluated by giving examples. In the history of Qiraat, al-Dānī is one of the leading scholars who both authored many works on punctuation and ḥaraka and left important opinions in his wake. Three of al-Dānī's works on the subject, which can be considered as masterpieces, have been discussed and evaluated in this context. As a result of the research, it has been determined that the Qur'an's punctuation and ḥaraka, in addition to serving the authenticity of the Qur'an, contains many significant scientific, political and social reasons. In this research, it was tried to reveal that although Hazrat Prophet did not punctuate and ḥaraka, the Ummah of the Mohammad's adoption of such a design is not corruption or tampering, but a service to the correct and authentic/easy reading of the Qur'an.