İÇ BORÇ, DIŞ BORÇ VE ENFLASYON İLİŞKİSİNİNİNCELENMESİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA: TÜRKİYE

Creative Commons License

Karış Ç., Ayla D.

DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE GÜNCEL EĞİLİMLER: DURUM ANALİZLERİ, Prof. Dr. Bahar BURTAN DOĞAN, Editör, İksad Yayınevi, Ankara, ss.45-72, 2020

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2020
  • Yayınevi: İksad Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.45-72
  • Editörler: Prof. Dr. Bahar BURTAN DOĞAN, Editör
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Analiz, Türkiye’nin 1999:12-2019:08 döneminde iç ve dış borç stokları ile enflasyon oranları arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkilerinin incelenmesini amaçlamaktadır. İlgili değişkenlerin enflasyon üzerinde yarattığı etkilerin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesini de içeren bu çalışmada değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkilerin belirlenmesi amacıyla ayrı ayrı modellenmiş Engle Granger eş bütünleşme denklemlerinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda, birebir ilişkilerin hata düzeltme modeli (ECM) çözümlemeleri de yapılarak nedensellik ilişkileri araştırılmıştır. Bununla birlikte söz konusu değişkenlerin birlikte etkileşim halinde oldukları göz bulundurularak VAR modeline dayalı Johansen-Juselus (J-J) eşbütünleşme testi yardımıyla sınama işlemi gerçekleştirilmiştir. İki aşamalı olarak gerçekleştirilen Engle Granger eşbütünleşme analizi sonuçlarına göre eşbütünleşik oldukları tespit edilen değişkenler arasındaki nedensel ilişkilerin teorik beklentiye de uygun bir şekilde karşılıklı olduğu belirlenmiştir. Johansen-Juselus testi yardımıyla üç değişkenin de uzun dönemde birlikte hareket ettikleri bulgusuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, borçlanma sonucu oluşan fiyat baskısının enflasyon ile mücadeledeki etkisi Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerde üzerinde durulması gereken önemli konulardan biridir. Nitekim artan borçlanmanın finansmanında başvurulacak vergi politikalarının etkinliği enflasyon ile birlikte düşünülmeli ve politika etkinsizliği problemine yol açılmaması gerekmektedir. 

The analysis aims to examine the short- and long-term relationships between domestic and external debt stocks and inflation rates of Turkey between the periods 1999.12-2019.08. In this study, which includes a comparative evaluation of the effects of variables on inflation, Engle-Granger cointegration equations, which are modelled separately, are used to determine long term relationships between variables. In this regard, causality relationships were investigated by investigating the error correction model (ECM) analysis of one-to-one relationships. Besides, it was tested with the help of the Johansen-Juselus (J-J) cointegration test based on the VAR model, considering that these variables interact together. According to the results of Engle-Granger cointegration analysis performed in two steps, it was determined that the causal relationships between the variables that were found to be cointegrated were mutually in accordance with the theoretical expectations. With the help of the Johansen-Juselus test, it was found that all three variables act together in the long term. In this context, the impact of price pressures resulting from debt on the fight against inflation has been one of the most important issues to focus on developing economies such as Turkey. Thus, the effectiveness of tax policies to be used in financing of increasing debt should be handled together with inflation and should not lead to the problem of the policy inefficiency.