The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, cilt.10, sa.3, ss.285-310, 2020 (Hakemli Dergi)
Teknolojik gelişmeler ve farklılaşan ihtiyaçlar hem kullanıcıların hem de kurumların yapısında
değişimlere neden olmaktadır. Kütüphaneler bir yandan toplumların ekonomik ve sosyo-kültürel
açıdan gelişmesine katkı sağlamakta, eğitime destek olmakta, nesiller arası bilgi geçişine imkân
tanımakta diğer yandan da mevcut teknolojik gelişmelerin sebep olduğu değişime de ayak uydurmaya
çalışmaktadır. Koleksiyonların toplandığı, depolandığı, okuyucu ve araştırmacının kullanımına
sunulduğu geleneksel kütüphaneler, gelişen iletişim ağlarına bağlı olarak bilgisayar ve internet
kullanımının artması sonucu araştırma ve öğrenme eylemlerini desteklerken sosyalleşme amacına da
imkân tanıyan üçüncü mekânlara evrilmektedir. Çalışma kapsamında, teknolojik gelişmelerin
beraberinde getirdiği değişen yaşam tarzı ve ihtiyaçların dijital çağ gençlerine ve akademisyenlere
hizmet eden yeni nesil üniversite kütüphanelerini biçimsel ve işlevsel açıdan nasıl etkilediğinin
irdelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda yeni nesil akademik kütüphaneleri irdelemek üzere mimari
tasarımları ile öne çıkan 4 üniversite kütüphanesi seçilmiştir. Seçilen örnekler form-cephe, plan
şeması, sirkülasyon şeması, doğal aydınlatma, atrium, renk ve mekânsal çeşitlilik başlıkları altında
morfolojik ve fonksiyonel analizlerle irdelenmiştir. Sonuç olarak, yeni nesil üniversite
kütüphanelerinin geleneksel kütüphanelerden farklılaştığı, teknolojik ve dijital içerik kazandığı,
kullanıcılarına işlevsel mekânsal çeşitlilik sunduğu, iç mekânda katı sınırların eriyerek esnek ve estetik
mekânsal organizasyonlara olanak tanıdığı, dikkat çekici ve davetkâr bir görünüm kazandığı tespit
edilmiştir.
Technological development and varying requirements lead to changes in both user and institution
formation. Libraries make a major contribution to economic and socio-cultural development of
society, support education, and allow for intergenerational knowledge transfer as well as aiming at
keep pace with changes caused by present technological development. As a result of increasing use of
computer and internet in parallel with advancing communication network, traditional libraries where
literary collections are gathered, stored, and made available for use by readers and researchers have
been evolving into “third spaces” that support research and learning activities and also allow for
purpose of socialization. The study aims at examining how changing lifestyle and needs that
technological development results in affect morphological and functionally new-generation university
libraries that render service to youth and academicians in digital age. In this regard, 4 university
libraries which shine out due to their architectural design were selected in order to examine new
generation academic libraries. The selected patterns underwent morphological and functional analyses
based on form-facade, plan scheme, circulation scheme, natural lighting, atrium, color and spatial variety. Consequently, it is seen that new generation university libraries have differed from traditional
libraries, gained technological and digital insight, given functional, spatial variation to users, allowed
for flexible and aesthetic spatial organizations by dissolving solid borders of indoor space, and had a
remarkable and inviting appearance.