Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı'nın Evrensel Gıda Sistemi ve Dağıtımındaki Rolünün Analizi


Creative Commons License

Atar E.

Journal of Interdisciplinary Food Studies, cilt.1, sa.1, ss.45-61, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Demografik değişim, artan küresel nüfus, iklim değişikliğinin, tarımsal üretimin değişikliğe uğraması gibi küresel sorunlar karşısında, etkili gıda sistemlerinden kaynaklanan sürdürülebilirlik sorunları günümüzde fazlasıyla tartışılmaktadır. Bu sorunun gelecekte muhtemelen daha ciddi hale geleceği şüphe uyandırmayacak bir gerçek olarak karşımızda durmaktadır. Çünkü, mevcut gıda üretimi ve tüketimi, sürdürülebilir olarak kabul edilebilirliğin oldukça uzağında yer almaktadır. Yoksulluk oranlarının son yıllarda arttığı ve milyonlarca insanın sağlıklı bir şekilde gıda temin edemediği gerçeğini de eklediğimiz zaman ortaya daha karamsar bir tablo çıkmaktadır. Mevcut politikaların da yetersizliği ile beraber uzun vadeli sorunlar ile karşı karşıya olduğumuzda göz önünde bulundurulursa, gıda politikalarının acil bir eylem planı ile beraber tekrardan gözden geçirilmesi kaçınılmaz olarak durmaktadır. Bunlar yapılırken özellikle gıda tüketicilerin gıdaya erişimini etkileyen politikalar, işlevsel değer zincirlerine, adil pazar ortamlarına, altyapı ve istikrar politikalarına dikkat edilmesi gerekmektedir.  Özellikle siyasi karar almanın mikro temelleri, siyasi kurumların ve ideolojinin etkisi ve medyanın rolü ile ilgili olarak önemli yenilikler ve yeni anlayışlar karşımıza çıkmaktadır. Özel sektör kuruluşları ile beraber ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarının etkisi de gıda ortamlarının şekillendirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu noktada özellikle Birleşmiş Milletler önemli bir yere sahip olmaktadır. Birleşmiş Milletlere bağlı kuruluşlar uluslararası arenada aktif rol almış ve gıda programı doğrultusunda bölüşümün daha adil yapılabilinmesi noktasında önemli adımlar atmıştır. Dünya Gıda Programı da bu noktada karşımıza çıkan önemli kurumlardan birisidir. Tarım ve gıda sektörü, kamu politikalarının politik ekonomisini araştırmak için ideal bir bilim alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda bu makale, gıda literatüründe var olan politikaların kamu ve özel sektör tarafından nasıl kullanıldığını; Gıda temini için hangi adımların atıldığını, Covid-19 döneminde yaşanan enflasyon artışları nedeniyle ortaya çıkan gıda fiyat artışlarının; ve son olarak ise Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı'nın gıda üretiminde ve ulaştırılmasında ulusal ve uluslararası arenada nasıl bir rol oynadığı tartışmaktadır.