Kuzeydoğu Anadolu Petrogliflerindeki Bir Grup Dağ Keçisi Motifi

Creative Commons License

Özgül O., Bingöl B.

ART-SANAT, cilt.16, ss.491-527, 2021 (ESCI) identifier identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 16
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.26650/artsanat.2021.16.0017
  • Dergi Adı: ART-SANAT
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.491-527
  • Anahtar Kelimeler: Rock arts, mountain goat, nomad culture, Northeastern Anatolia
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yüksek bir plato özelliği taşıyan Doğu Anadolu Bölgesi kaya resimleri açısından oldukça zengindir. Ardahan, Kars, Erzurum,

Erzincan ve Van-Hakkâri dağlık bölgesi kaya resimleri, bu zenginliğin büyük bir kısmını oluşturur. Bölgedeki andezit ve

bazalt taşlara çizilen kaya resimlerinde genellikle çizgi, kazıma, oyma ve gagalama tekniğinin kullanıldığı görülür. Kaya

resim alanlarında karşılaşılan motifler, insan (şaman), at, boğa - öküz - inek, geyik, kurt, köpek, koyun - koç - dağ keçisi

gibi motiflerdir. Bunların yanı sıra av ve savaş sahneleri, tören ve geometrik sahneler ile gökyüzü şekilleri de işlenen diğer

temalar arasındadır. Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde 16 kaya resim alanı tespit edilmiştir. Çalışmada incelenen 9 merkez;

Çıldır Başköy, Borluk Vadisi/Azat köyü, Camuşlu, Digor/Dolaylı, Geyiklitepe, Kurbanağa, Dilli Vadisi, Cunni Mağarası ve

Şenkaya Kaynak köyü kaya resimleridir. Bu resimlerde 368’ten fazla figür mevcut olup bunların 119’u dağ keçisi figürüdür.

Çalışmada, ilgili kaya resim alanlarındaki dağ keçisi motifinin morfolojisi incelenerek, sembolik anlamı, av ritüelindeki ve

muhtemel kozmik dünyadaki yeri tartışılmıştır.