TÜRKİYE’DE ENFLASYON, TÜKETİM VE TASARRUF İLİŞKİSİNİN EKONOMETRİK ANALİZİ


Creative Commons License

Ayla D., Kızıltan A.

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.4, sa.7, ss.13-41, 2018 (Hakemli Dergi)

Özet

Enflasyon, tüketim ve tasarruf değişkenlerinin ekonomilerin temel dinamiklerinden olduğu bilinmekte-dir. Ancak bu değişkenler arasındaki etkileşim ve neden-sonuç ilişkileri ekonomik konjonktüre bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Nitekim birbiri üzerindeki etkileri kalkınma politikaları açısından oldukça önemli olan bu değişkenlerin eşbütünleşik olup olmadıkları ve nedensellik ilişki-lerinin yönü sıklıkla araştırılmaktadır. Bu çalışmada, 1980-2016 dönemi itibariyle Türkiye ekonomisinde enf-lasyon, tüketim ve tasarruf değişken-leri arasındaki eşbütünleşme ve ne-den-sonuç ilişkisi Engle-Granger eşbütünleşme testi ve hata düzeltme modeline dayalı nedensellik yöntemiy-le araştırılmıştır. Engle-Granger ana-lizi sonucunda, değişkenlerin eşbü-tünleşik olduğu, başka bir ifadeyle ilgili değişkenlerin uzun dönemde birlikte hareket ettikleri belirlenmiş-tir. Nedensellik analizi sonuçları ise, kısa dönemde enflasyondan tüketim ve tasarrufa doğru tek yönlü bir ne-densellik ilişkisi olduğunu göstermiş-tir. Bununla birlikte uzun dönem sonuçlarına göre, enflasyon ile tüke-tim ve enflasyon ile tasarruf arasında karşılıklı nedensellik ilişkisinin oldu-ğu gözlenmiştir. Bu bağlamda en küçük kareler yöntemi sonuçlarına göre, enflasyon ile tasarruflar arasın-da doğru, tüketim arasında ise ters yönlü bir ilişki söz konusudur.