Atmosferler: Zumthor'un Duyu Mimarlığı


Yetim E.

Mimarlık, Planlama ve Tasarımda İleri ve Çağdaş Çalışmalar, Özçetin Zuhal, Editör, Duvar Yayınları, İzmir, ss.87-113, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Duvar Yayınları
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Sayfa Sayıları: ss.87-113
  • Editörler: Özçetin Zuhal, Editör
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Zumthor’un “Gerçeğin Büyüsü Nedir?” sorusu; “mimarlığın bedeni, malzeme uyumu, mekânın sesi, mekânın sıcaklığı, çevreleyen nesneler, sükûnet ve baştan çıkarma arasında, içle dış arasındaki gerilim, samimiyet/yakınlık dereceleri, şeylerin üzerindeki ışık, çevre/muhit olarak mimarlık, uyum (bütünlük), güzel form” ilkeleriyle cevap bularak atmosferleri tanımlı kılmıştır. “Atmosferler”, somut nesnenin özünü temsil eden bir bağlam olarak iskân etmenin büyüsünü açığa çıkarır. Zumthor, mekânlardaki büyülü ve şiirsel yönlere, hafızada iz bırakan tüm imgelere, yaşayan ve yaşanan mekâna, ışığın mekândaki hareketine, yerin aurasına ve dolayısıyla mekânın ruhuna dikkat çekmektedir. Çalışmada, mimarlıkta atmosfer kavramı incelenerek duyuların mimarı olan Zumthor’un eserleri ile Atmosferler arasındaki bağlantılı ilişki deşifre edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, atmosferlerin 9+3 ilkesi ayrıntılı bir şekilde ele alınmış ve Zumthor’un mimari eserleri üzerinden bir okuma gerçekleştirilmiştir. Atmosferlerin mimari anlamda daha göz önünde olmasının, eleştirilmesinin, yorumlanmasının, gözlemlenmesinin, üzerine söylem üretilmesinin ve daha da önemlisi mimari eğitimin bir parçası olarak mimarlık pratiğine dahil edilmesinin mimari mekân üretimine yeni katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.