KİMLİK VE REALPOLİTİK ARASINDA AZERBAYCAN DIŞ POLİTİKASININ İKİ YÖNÜ: TÜRKİYE VE İSRAİL’LE İLİŞKİLER


Creative Commons License

SANCAK I.

Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, sa.48, ss.257-278, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bağımsızlığın kazanılmasının ardından Azerbaycan, önce Türkiye odaklı bir dış politika benimsemiş, ardından Haydar Aliyev’in Cumhurbaşkanı olmasıyla onun liderliğinde çok yönlü bir dış politika izlemeye başlamıştır. Bu çok yönlü politikanın en belirgin şekilde gözlemlendiği alanların başında Türkiye ve İsrail ile ilişkiler gelmektedir. Türkiye ile ilişkiler, iki ülke arasında ortak kimlik bağından beslenmiş, aynı zamanda askeri, siyasi ve ekonomik alanlarda güçlü iş birlikleri kurulmuştur. İsrail ile kurulan ilişkilerin temel motivasyonunu ise İran’dan gelen güvenlik tehdidi oluşturmuş, bu doğrultuda özellikle istihbarat alanında güçlü iş birlikleri kurulmuştur. Uzun yıllar arka planda tutulan bu ilişkiler, son dönemde daha görünür bir hal almıştır. Bu çalışmanın amacı, Azerbaycan’ın Türkiye ve İsrail’e yönelik dış politikalarının temel unsurlarını ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemi kullanılan çalışmada, kitaplar, makaleler, kurumsal web sayfaları, istatistiki veriler ve haber kaynakları doküman analizi ve söylem analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Araştırma bulguları, Türkiye ile ilişkilerde ortak kimliğin önemli bir motivasyon kaynağı olduğunu ve bu kimliğin Azerbaycan’ın çıkarlarıyla uyum içinde bulunduğunu göstermektedir. İsrail ile ilişkilerde ise tamamen realpolitiğin hâkim olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
After gaining independence, Azerbaijan first adopted a Türkiye-oriented foreign policy, and then, after Haydar Aliyev became President, Azerbaijan started to pursue a multifaceted foreign policy under his leadership. Relations with Türkiye and Israel are among the areas where this multifaceted policy is most clearly observed. Relations with Türkiye have been fuelled by the common bond of identity between the two countries and strong cooperation has been established in military, political and economic fields. The main motivation for the relations with Israel was the security threat from Iran and strong cooperation was established, particularly in the field of intelligence. These relations, which were kept in the background for many years, have recently become more visible. The aim of this study is to reveal the main elements of Azerbaijan's foreign policies towards Türkiye and Israel. Using qualitative research methodology, the study analysed books, articles, corporate web pages, statistical data and news sources through document analysis and discourse analysis. The findings of the study show that common identity is an important source of motivation in relations with Türkiye and that this identity is in harmony with Azerbaijan's interests. On the other hand, it was concluded that realpolitik dominates relations with Israel.