Nöral Tüp Oluşumu ve Kapanmasının Moleküler Mekanizmaları


Creative Commons License

Erener E., Delibaş B.

SAĞLIK & BİLİM-2025: Histoloji ve Embriyoloji-II, ERGÜVEN SALİME PELİN,HEKİMOĞLU GULAM, Editör, Efeakademi Yayınları, İstanbul, ss.127-147, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Efeakademi Yayınları
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.127-147
  • Editörler: ERGÜVEN SALİME PELİN,HEKİMOĞLU GULAM, Editör
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Nöral tüpün oluşumu ve kapanması erken embriyonik gelişimin kritik

bir süreci olup, merkezi sinir sistemi gelişiminin temelini oluşturmaktadır. Bu

kompleks işlem dahilinde önceden düz bir halde bulunan nöroepitelyal hücre

tabakası bükülerek kapalı bir tüp halini almakta ve bu şekilde beyin, beyincik

ve omuriliğe köken oluşturmaktadır. Nöral tüp kapanması morfolojik bir

değişim olmakla birlikte kompleks bir moleküler kontrol ağı tarafından

yönetilmektedir. Bu moleküler kontrol mekanizması sinyalizasyon yolakları,

genetik düzenleme mekanizmaları ve hücre iskeleti elemanlarının

etkileşimleri tarafından oluşturulmaktadır. Moleküler seviyede kontrol edilen

bu mekanizmalar ile nöral tüpü oluşturacak olan hücrelerinin proliferasyonu,

farklılaşması, göçü ve şekil değişimleri yaşanmaktadır. Bu moleküler

mekanizmaların anlaşılması hem olağan sinir sistemi gelişimine ışık tııtacak

hem de bu süreç dahilinde oluşabilen nöral tüp kapanma defektleri gibi

anomalilerin sebeplerinin daha iyi tanımlanmasını sağlayacaktır. Bu bölümde

nöral tüp oluşumu ve kapanmasının önemli moleküler mekanizmaları,

alandaki önemli gelişmelerle beraber açıklanmaktadır.