Akademik Veri Yönetim Sistemi
XII. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Rize, Türkiye, 25 - 28 Nisan 2019, ss.227
ÜSLÜ SAYILARDA KAVRAM YANILGILARININ 3 AŞAMALI TESTLE TESPİTİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Kavram yanılgısı bireyin sahip olduğu bilginin bilimsel bilgiyle uyuşmaması, çelişmesi ve bilimsel bilgiye yanlış anlamlar yüklenmesi sonucu ortaya çıkar. Birey sahip olduğu bu yanlış bilgiyi sahiplenir, benimser ve savunur. Eğer yanılgı ortaya çıkarılmazsa ve düzeltilmezse ömür boyu bu yanlış bilginin taşıyıcısı olur. Kavram yanılgısının ortaya çıkarılması kolay değildir. Yapılan tek aşamalı çoktan seçmeli testlerle kavram yanılgısının ortaya çıkması mümkün olmamakla birlikte bireyin yanılgısında ısrarcı olmasına da sebep olabilmektedir. Kavram yanılgıları gözlemler, görüşmeler ve yazılı olarak tespit edilebilir. Yapılan gözlem ve görüşmeler bireyin verdiği tepkilerin ve yanılgılarının teşhis edilmesi için etkili yollardan biridir. Ancak zamanın kısıtlı olması ve büyük örnekleme ulaşılmasının zor olması bu yöntemlerin uygulamasını kısıtlı hale getirmektedir. Yanılgıların teşhisi için kullanılan bir yöntem İki aşamalı testlerdir. Çoktan seçmeli testlerden farklı olarak bu testler iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada öğrenciden doğru cevabı işaretlemesi istenmektedir. İkinci aşamada ise işaretlediği seçeneği neden işaretlediğini belirterek açıklaması istenmektedir. Bu bölüm öğrencilerin yaptığı hatalarının veya kavram yanılgısına sahip olup olmadığının tespiti için önemli olan bir soru aşamasıdır. Ancak ilk iki aşama için verilen yanlış bir cevabın kavram yanılgısı mı yoksa bilgi eksikliği ya da bir hata mı olduğunun daha kesin bir şekilde anlaşılması gerekmektedir. Bundan dolayı üçüncü bir aşamaya ihtiyaç duyulur. Bunun için 3 aşamalı testler geliştirilmektedir. Bu tür testler, öğrencinin ilk iki aşamada verdiği cevaptan emin olup olmadığının sorgulandığı ek bir aşama daha içerir. Bu ek aşama önceki iki aşamanın cevaplarından emin olunduğunu sorgulayan bir aşamadır. Böylece öğrenciden ilk aşamada seçtiği seçeneği ikinci aşamada açıklaması ve üçüncü aşamada bu cevabından emin olup olmadığını belirtmesi istenmektedir. Üç aşamalı testler bir ve iki aşamalı testlere oranla öğrencilerin kavram yanılgılarını daha geçerli bir şekilde tespit ettiği düşünülmektedir. Bu düşünceden hareketle, bu çalışmada 8.sınıf öğrencilerin üslü sayılarda sahip olduğu kavram yanılgıları 3 aşamalı teşhis testiyle tespit edilmeye çalışılmış ortaya çıkan sonuçlar yorumlanarak öneriler sunulmuştur. Araştırmaya başlamadan önce ortaokul matematik öğretmenleriyle en çok karşılaştıkları kavram yanılgılarının hangi konuda olduğu sorulmuş bu sorudan sonra ortaya çıkan cevaplar arasından literatür desteğiyle üslü sayı konusu seçilmiştir. Bu konuyla ilgili öncelikle ders kitapları ve üslü sayılarda karşılaşılan kavram yanılgıları ile araştırma yapılarak çoktan seçmeli sorular hazırlanmıştır. Bu soruların küçük bir örneklem grubu üzerinde uygulaması ile madde analizi yapılarak güvenilirlik katsayısı hesaplanmıştır. Anlaşılmayan ve hatalı sorular tekrar düzenlenerek alanında uzman 2 matematik eğitimcisine incelettirilmiştir. Ortaya çıkan test uygulamaya hazır hale getirildikten sonra kavram yanılgılarının tespitini içeren 2. aşama için öğrencilerin seçtiği seçenekleri niçin seçtiklerini yani çözümlerini ve açıklamalarını içeren kısım teste eklenmiştir. Seçtikleri seçenekten, yaptıkları açıklama ve çözümden emin olup olmadıklarını içeren ek kısım da testte eklenerek üç aşamalı test hazırlanmıştır. 8.sınıf öğrencilerine uygulanan testin sonucunda ortaya çıkan yanlış cevaplar incelenerek kavram yanılgıları ortaya çıkarılmıştır. Bu yanılgıların türünü belirlemek ve çözüm önerileri sunmak için matematik eğitimi alanında uzman öğretim üyeleriyle görüşme yapılmış ve bu görüşmeler sonucunda analizler yapılarak öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler : Kavram yanılgıları, ortaokul 8. sınıf öğrencileri, üç aşamalı test, üslü sayılar