Olağanüstü Hal Dönemlerinde Cumhurbaşkanının Kararname İle Vergi Ödevi Alanında Düzenlemeye Gitme Yetkisinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Acuner S.

Vergi Sorunları Dergisi, sa.395, ss.42-52, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Vergi Sorunları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.42-52
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye’de yeni hükümet sistemine geçilmesi ardından, sisteme işlerlik kazandırmak üzere pek çok hukuki düzenlemede değişikliğe gidilmiştir. Bu değişiklikler başta Anayasa olmak üzere kanunlarda ve diğer alt düzenlemelerde, tespiti pekte mümkün olmayan oldukça fazla sayıdadır. Bu değişikliklerin neredeyse tamamı; yürütme yetkisinin tümüyle Cumhurbaşkanı’na devri ardından, mevzuatta yer alan başbakan yahut bakanlar kurulu ibarelerinin Cumhurbaşkanı ibaresi ile değiştirilmesinden ibarettir. Ayrıca bir kısım değişiklikse, yürütme yetkisinin kullanıldığı hukuk metinlerinin isimlerinin ve niteliklerinin değiştirildiği düzenlemelerden ibarettir. Ancak dikkatlerden kaçan yahut eksik kalan hukuki düzenlemeler de hala mevcuttur. Bunlardan biri de olağanüstü hal dönemlerinde Cumhurbaşkanı’nın yürütme yetkisini kullanacağı hukuki metinin tespit edilmesinde yaşanmaktadır. Ve bu karmaşa hali hazırda yürürlüktedir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı; olağanüstü hal dönemlerinde Cumhurbaşkanı’nın yürütme yetkisini kullanacağı hukuki metine açıklık getirmektir. Çalışma; karmaşa sebebiyle hukuku yorumlayanların yaşayacağı soruna açıklık getirmesi açısından da önem taşımaktadır. Çalışma; hukuki yorum yöntemlerinden lafzi yorum yöntemi kullanılmak ayrıca sistematik literatür taraması yöntemiyle literatürün taranması suretiyle hazırlanmıştır. Çalışma ile Anayasa md. 104/17 ve md. 119/6’da açıkça ifade edildiği üzere; olağanüstü hal dönemlerinde yürütme yetkisinin cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kullanılacağı açıksa da, 2935 sayılı Kanun md. 4 hükmünün başlığında ve içeriğinde yer alan “kanun hükmünde kararname” ibaresinin hukuken karmaşaya yol açtığı tespit edilmiştir. Çalışmayla bu ibarelerin “cumhurbaşkanlığı kararnamesi” ibaresi ile değiştirilmesi önerilmektedir.

After the transition to the new government system in Turkey, many legal regulations have been changed to make the system operative. These changes are quite numerous, so it is hardly possible to determine them in the laws and other sub-regulations, especially in the Constitution. Almost all of these changes consist of replacing the phrases of the prime minister or the council of ministers with the phrase of the president after the complete transfer of executive power to the president. In addition, some regulations consist of changes of the names and qualifications of the legal texts in which the executive power is used. However, there are still legal regulations that are overlooked or incomplete. One of them is the determination of the legal text in which the president will use the executive power during the state of emergency. This confusion is still in effect. Therefore, the aim of this study is to clarify the legal text in which the president will exercise his executive power the state of emergency. The study is also important in terms of clarifying the problem to be faced by those who interpret the law due to the chaos. The study was prepared by using the literal interpretation method, which is one of the legal interpretation methods, and by scanning the literature with the systematic literature review method. In the study, it was determined that the phrase “decree having the force of law” in the title and content of the 4th provision of the article numbered 2935 causes confusion legally although it is clearly regulated in the articles 104/17 and 119/6 of the Constitution that the executive power will be exercised by a presidential decree during the state of emergency. The study suggests replacing these phrases with the phrase “presidential decree”.