Uluslararası katılımlı 18. türk pediatrik kardiyoloji ve kalp cerrahi kongresi, , Antalya, Türkiye, 11 - 14 Nisan 2019, ss.27
SS-007 2015 Revize Jones Kriterlerinin Akut Romatizmal Ateş Tanısına Etkisi
Tuğçem Keskin, Pelin Köşger, Hikmet Kıztanır, Birsen Uçar
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Kardiyolojisi BD, Eskişehir
Giriş-Amaç: Okul çağı çocuklarında akut romatizmal ateş (ARA) sıklığının 2/100.000’den fazla olduğu toplumlar yüksek riskli olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde okul çağı çocuklarında ARA sıklığı 21-42/100.000 olarak bildirilmiş olup, ülkemiz yüksek riskli ülkeler arasındadır. Amerikan Kalp Birliği’nin 2015 yılında güncellediği Jones kriterlerine göre, orta ve yüksek riskli popülasyonlarda monoartrit ve poliartrit major, 38°C’nin üzerinde ateş, 30 mm/saat’in üzerinde eritrosit sedimentasyon hızı ve monoartralji minör tanı kriterleri olarak tanımlanmıştır. Böylece ARA’nın endemik olduğu popülasyonlarda tanı kriterlerinin duyarlılığının arttırılması, romatizmal kalp hastalığı sıklığının azaltılması hedeflenmiştir. Burada yeni tanı kriterlerinin klinik pratiğimize etkisinin saptanması amaçlanmıştır.
Gereçler ve Yöntem: Çocuk Kardiyoloji Kliniği’mizde 2013-2019 yılları arasında yatırılarak izlenen toplam 1132 hasta arasından ARA tanılı 58 hastaya ulaşıldı, güncellenen Jones kriterlerinin kliniğimizde uygulanmasından önceki ve sonraki 3 er yıllık dönem karşılaştırıldı.
Bulgular: 2013-2015 tarihleri arasında yatan 493 hastanın 15’i, 2016-2019 tarihleri arasında yatan 639 hastanın 43’ü ARA tanısı aldı. Güncellenen tanı kriterlerinin uygulandığı dönemde ARA tanılı hasta sayısında anlamlı artış olduğu tespit edildi (p=0,007). Her iki dönemde de eklem yakınmaları ön planda olup, klinik ve subklinik kardit olarak değerlendirilen hastaların dağılımı arasında fark saptanmadı (p>0,05). Önceki dönemde monoartrit ve poliartraljinin majör tanı kriteri olarak kabul edildiği hasta mevcut değilken, son üç yıllık dönemde, toplam 17 hastanın 8’inde monoartrit, 9’unda ise poliartralji majör tanı kriteri olarak kabul edildi. Poliartraljinin majör tanı kriteri kabul edilerek ARA tanısı konulan hastaların 2’sinde juvenil idiopatik artrit, 3’ünde ailesel Akdeniz ateşi, 1’inde sistemik lupus eritematozus olarak izlemde tanı değişikliği yapıldı. Hepsinde ASO’nun yüksek olduğu bu hastalardan subklinik karditin eşlik ettiği iki hasta hariç diğerlerinde ARA tanısı, poliartralji, ateş ve akut ffaz reaktanlarının yüksekliği ile konuldu. Poliartraljinin yanında kardit bulguları olan bir hastada ise izleminin 8. ayında ARA ve Takayasu arteriti birlikteliği tanımlandı.
Tartışma ve Sonuç: Güncellenen Jones kriterleri ile ARA tanısı konulan hasta sayısı artmıştır. Ancak izlemde, bir kısım hastanın tanısı kollajen doku hastalığı ve vaskülit olarak değişmiştir. Dolayısıyla yeni kriterler, gözden kaçabilecek bazı ARA vakalarının tanı almasını sağlamakla birlikte tanının fazla konulmasına da yol açabilir. Poliartraljinin majör kriter olarak kabul edildiği, kardit saptanmayan ve atipik eklem bulgularına sahip hastaların ayırıcı tanısında kollajen doku hastalıkları ve vaskülitler tanıda ve izlemde akılda bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Akut romatizmal ateş, Revize Jones kriterleri, Poliartralji, Kollajen doku hastalığı, Vaskülit