Turizm Üzerine Araştırmalar Disiplinlerarası Bir Bakış, Özgür YAYLA, Editör, Çizgi Kitapevi Yayınları, Konya, ss.538-562, 2025
Günümüzde spor turizmi, ekonomik kalkınma, destinasyon pazarlaması ve sürdürülebilir turizm politikalarının kesişiminde yer alan stratejik bir alan haline gelmiştir. Özellikle doğa temelli ultra maratonlar, yalnızca fiziksel dayanıklılık gerektiren yarışlar olmanın ötesinde, ev sahibi destinasyonlarda ekonomik, çevresel ve toplumsal dönüşümleri tetikleyen çok boyutlu kalkınma araçları olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda Ultra-Trail du Mont-Blanc (UTMB) markası, küresel ölçekte doğa sporları turizminin en prestijli temsilcilerinden biri olarak öne çıkmakta; bu modele dayalı yerel organizasyonlar ise sporun ekonomik potansiyelini sürdürülebilir kalkınma perspektifiyle bütünleştirme açısından önemli örnekler sunmaktadır. Türkiye’nin kuzeydoğusunda yer alan Rize ilinde, 2025 yılında ilk kez düzenlenen Kaçkar by UTMB organizasyonu, bölgenin doğa sporları turizmi potansiyelini uluslararası düzeyde görünür kılmıştır. Bu çalışma, söz konusu organizasyonun ekonomik etkilerini kavramsal düzlemde inceleyerek, spor turizminin yerel kalkınma süreçlerine nasıl entegre edilebileceğini tartışmayı amaçlamaktadır. Araştırmanın temel sorusu, “Kaçkar by UTMB organizasyonu, Rize özelinde hangi doğrudan, dolaylı ve türev ekonomik etkileri üretmektedir?” şeklinde yapılandırılmıştır. Çalışma, veri temelli ampirik bir analizden ziyade, kavramsal ve çıkarımsal bir değerlendirme sunmaktadır. Bu kapsamda, UTMB’nin farklı destinasyonlarda daha önce gerçekleştirilmiş organizasyonlarından elde edilen bulgular temel alınarak, ekonomik etkiler; doğrudan etkiler (gelir, istihdam, harcama), dolaylı etkiler (hizmet sektörü, tedarik zinciri, altyapı kullanımı) ve türev etkiler (marka değeri, tanıtım etkisi, yerel farkındalık) olmak üzere üç kategoride sınıflandırılmıştır: Bu çerçevede, Kaçkar by UTMB organizasyonu, küresel UTMB modeline dayalı olarak kavramsal düzeyde tartışılmış ve spor turizminin Rize özelinde yaratabileceği olası ekonomik katkılar değerlendirilmiştir.