Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, vol.12, no.2, pp.199-227, 2018 (Peer-Reviewed Journal)
The aim of this study is to analyze the thinking processes of fourth-grade high school students by
using geometrical concepts regarding the components of algebraic thinking such as symbols and algebraic
relations, different forms of representations and pattern generalization. For this reason, one Science class and one
Turkish-Mathematics class were chosen. Van Hiele Geometry Test and algebra exam were administered to 38
students from the two classes. A total of 6 students –three students, scoring good, average and low grades from
each class were chosen in accordance with the scores obtained from these exams. Interviews including 15
questions were carried out with these students. As a result of the research, it was determined that students often
hesitated to solve problems in geometry by algebraic ways. Instead, it is observed that the way to remember the
desired state (formula etc.) is used more. In addition, it was found out that students algebraic thinking skills were
not sufficient to solve problems and the students' algebraic thinking skills changed according to their success
levels or the departments they studied. On the other hand, it has been determined that there is a difference
between the success levels of the students in the cases of transformation between impressions. It has been
observed that the students with poor level have completed this process with less success than the other level
students. This situation is interpreted as low level of algebraic thinking in students with low level of geometry.
Key words: algebraic thinking, geometry, high school students.
Bu araştırmanın amacı, geometri kavramları kullanılarak lise 4. sınıfındaki öğrencilerin cebirsel
düşünmenin bileşenleri olan; semboller ve cebirsel ilişki, gösterimlerin farklı formları, örüntüleri genelleme ile
ilgili düşünme süreçlerini analiz etmektir. Bu amaçla lise 4. sınıftan birer tane Fen ve Türkçe-Matematik sınıfı
belirlenmiştir. Bu iki sınıftaki toplam 38 öğrenciye Van Hiele geometri testi ve cebir sınavı uygulanmıştır. Bu
sınavlardan alınan puanlar doğrultusunda her sınıftan her iki testte de yüksek, orta ve düşük not alan birer
öğrenci olmak üzere toplam 6 öğrenci seçilmiş ve bu öğrenciler ile 15 sorudan oluşan klinik mülakatlar
yapılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin geometri problemlerinde genellikle cebirsel olarak çözüm
yapmaktan çekindikleri belirlenmiştir. Bunun yerine istenen durumu (formül vb.) hatırlama yolunun daha çok
kullanıldığı gözlemlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin cebirsel düşünme becerilerinin problem çözümlerinde yeterli
düzeyde olmadığı ortaya çıkmıştır ve öğrencilerin cebirsel düşünme becerileri başarı seviyeleri ya da okudukları
bölüme göre değişim göstermiştir. Diğer yandan gösterimler arası dönüşüm durumlarında öğrencilerin başarı
düzeyleri arasında bir farklılığın ortaya çıktığı belirlenmiştir. Zayıf düzeydeki öğrencilerin diğer seviyedeki
öğrencilere oranla bu süreci daha az başarı ile tamamladığı görülmüştür. Bu durum geometri düşünme düzeyi
düşük olan öğrencilerde cebirsel düşünme düzeylerinin de düşük olduğu şeklinde yorumlanmıştır.
Anahtar kelimeler: cebirsel düşünme, geometri, ortaöğretim öğrencileri