Akademik Veri Yönetim Sistemi
TARIH ARA?TIRMALARI, cilt.34, sa.57, ss.1-15, 2015 (Hakemli Dergi)
Yugoslavya Kralı Aleksander, 9 Ekim 1934 gu¨nu¨ bir suikastle o¨ldu¨ru¨lmu¨s¸tu¨r. Suikastte Kral ile birlikte Fransa Dıs¸is¸leri Bakanı Louis Barthou’nun da hayatını kaybetmesi Avrupa siyasi dengelerini etkilemesi bakımından o¨nemli bir olaydır. Bu olay dengeleri degˆis¸tirmekle kalmamıs¸ ayrıca 9 S¸ubat 1934’te Tu¨rkiye ile Balkan u¨lkeleri arasında yapılan Balkan Paktı’nı da olumsuz etkilemis¸tir. Suikast Tu¨rk basınında ve kamuoyunda genis¸ bir yankı bulmus¸ bu olay hakkında “yeni bir Saraybosna” yorumları yapılmıs¸tır. Kral Aleksander’in o¨ldu¨ru¨lmesi gerek Ku¨c¸u¨k Antant gerekse Balkan Antantı ac¸ısından olumsuz bir etki yaratmıs¸tır. Her iki antantın aktif bir u¨yesi durumundaki Yugoslavya’nın kralına yo¨nelik bu saldırı sadece Yugoslavya’yı degˆil Balkan u¨lkelerinin bu¨tu¨nu¨nu¨ ilgilendiren bir durum ortaya c¸ıkarmıs¸tır. Bu u¨lkelerden biri olarak Tu¨rkiye suikaste duyarsız kalmamıs¸; gerek basın gerekse resmi kurumları aracılıgˆıyla u¨zerine du¨s¸en go¨revi yerine getirmis¸ ve Balkan birligˆinden dogˆan sadık dostlugˆun bir go¨stergesi olarak Kral Aleksander’in cenazesine gereken ilgiyi go¨stermis¸tir. Bu c¸alıs¸mada o¨ncelikle suikast olayı-neden ve sonuc¸larıyla- ele alınacak, ardından bu olayın du¨nyadaki ve o¨zellikle Tu¨rkiye’deki yansımaları basın ve ars¸iv kaynakları u¨zerinden incelenecektir.
King Aleksander of Jugoslavia was killed in an assassinatian on 9 October 1934. Also the death of Louis Barthou, the Minister of Foreign Affairs of France, in the same assasination was an important event since it affects the political balances in Europe. This event not only changed the balance but also had negatively affected the Balkan Pact, which is founded between Turkey and the Balkan countries on 9 February 1934. Assassination has found a wide echo in the Turkish press and the public opinion and "a new Sarajevo" comments have been made about this event. King Aleksander’s assassination has a negative impact in terms of both the Little Entente and the Balkan Entente. This attack on the King of Yugoslavia, an active member of both ententes, emerged a situation that not only concerned Yugoslavia but also the Balkan countries. As one of these countries Turkey has not been insensitive in the assassination. Turkey has fulfilled the duty through both the press and the formal institutions and has shown the necessary interest to the King Aleksander’s funeral as an indicator of the nature of friendship emerged from the Balkans alliance. In this study, the assassination will be discussed first with its causes and consequences, then the repercussions of this event will be examined through press and archival sources in worldwide and especially in Turkey.