Kafkas Endemiği Lactuca racemosa'nın Biyosistematik Özellikleri


Güzel M. E., Coşkunöelebi K., MAKBUL S., GULTEPE M.

23. Ulusal Biyoloji Kongresi, Gaziantep, Türkiye, 5 - 09 Eylül 2016, ss.291

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.291
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Lactuca racemosa Willd., Lactucinae (Asteraceae) alttribusu içerisinde yer alan bir Kafkas endemiğidir. Bu çalışma ile Lactuca racemosa’nın morfolojik, mikromorfolojik ve moleküler özelliklerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda KTUB herbaryumunda muhafaza edilen 30 farklı L. racemosa populasyonu üzerinde morfolojik, seçilen iki farklı populasyon üzerinde mikromorfolojik ve moleküler çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Aken ve yaprak örnekleri altınla kaplanarak SEM ile fotoğraflanmış, nrDNA ITS dizi verilerine göre 13 farklı Lactuca taksonuna ait 22 populasyon karşılaştırılmıştır. Dış grup olarak akraba Scorzonerinae altribus üyesi iki Scorzonera türü kullanılmıştır. Moleküler çalışmalar için total DNA izolasyonu literatürde mevcut olan yöntemlere göre yapılmıştır. ITS4 ve ITS5 evrensel primerleri kullanılarak çoğaltılan nrDNA ITS bölgesinin dizin analizi hizmet alımı yoluyla yapılmıştır. Elde edilen dizinlerin hizalanması ve filogenetik analizler bilgisayar programları aracılığı ile yapılmıştır. Bu çalışmada moleküler olarak iki farklı populasyonu incelenen L. racemosa taksonunun nrDNA ITS bölgesi uzunluğunun 640 bç, % GC içeriğinin ise 55,3 olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca incelenen nrDNA ITS bölgesinin toplam 10 delesyona sahip olduğu bulunmuştur. Mikromorfolojik verilere göre L. racemosa’nın akeni murili ve tuberküllüdür. Yaprak yüzeyi ise tüysüz ve hücre sınırları belirgindir. L. recemosa Türkiye Florası ve Rusya Floransı’nda L. bourgei ile beraberCicerbita cinsi altında ele alınmıştır. Papüsteki ikinci halkasının varlığı sebebiyle L. bourgei’ye benzemesine rağmen moleküler verilere göre merkez Lactuca içerisinde yer alan L. intricata ve L. undulata türleri ile daha yakından ilişkilidir. 
 
  Anahtar Kelimeler: ITS, Lactuca, nrDNA, Türkiye