Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 2024, Edirne, Türkiye, 4 - 07 Eylül 2024, ss.1-5
Dijital dönüşüm tüm alanlarda olduğu gibi öğrenme ortamlarında da köklü
değişiklikleri beraberinde getirmiştir. Bu dönüşüm öğretim elemanlarının
dijital teknolojileri öğrenme-öğretme süreçlerine doğru ve etkili bir şekilde
dahil etmesinin yanında öğrenenlere bu becerileri kazandırma, etkileşimli
öğrenme ortamları kurgulama aynı zamanda yaşam boyu öğrenme becerilerine sahip
olma sorumluluğu yüklemiştir. Dijital teknolojilerin öğrenme ortamlarında
kullanılması COVID-19 sağlık kriziyle hız kazanmış normalleşmeyle birlikte
etkisini kaybetmiştir. Bu süreç
içerisinde uzaktan eğitim teknolojileri kullanma zorunluluğu öğretim
elemanlarına dijital yeterliklerini geliştirme ve bu teknolojilere aşina olma
konusunda bir deneyim kazandırmış olsa da zorunluluk ortadan kalktığında davranış
devam etmemiştir. Öğretim elemanlarının dijital yeterlikleri, uzaktan eğitimi
teknolojilerini kullanma ve bu davranışı devam ettirmede belirleyici bir
etmendir. TKM bileşenleri olan algılanan kullanışlılık, kullanıma yönelik
tutum, öznel norm ve öz yeterlik de bir davranışın devam ettirilmesinde öenmli
unsurlardır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı uzaktan eğitim teknolojilerini
kullanma potansiyeli yüksek olan öğretim elemanlarının dijital yeterliklerinin,
algılanan kullanışlılık, kullanıma yönelik tutum, öznel norm ve öz yeterliğin
uzaktan eğitim teknolojilerini kullanım davranışı devamlılığını açıklamada
etkisini yapısal bir modelle test etmektir. Genişletilen modelde yer alan
değişkenlerin birbiri arasındaki ilişkiler ortaya konarak uzaktan eğitim
teknolojilerinin kullanma davranışının devamlılığı için neler yapılabileceğine
ilişkin önerilerde bulunulabilir.
TKM eğitim araştırmalarında birçok teknolojinin neden benimsendiğini
ortaya koymak için yaygın olarak kullanılan bir modeldir (Adouani &
Khenissi, 2024). Kullanım davranışı devamlılığı bir bilgi sistemini kullanmaya
devam etme niyeti olarak tanımlanmaktadır (Bhattacherjee, 2001). Algılanan
kullanışlılık "Bir sistemi kullanmanın iş performansını artıracağına
inanma derecesini" ifade ederken (Davis, 1989), kullanıma yönelik tutum,
kullanıcıların bir bilgi sistemini kullanmaya yönelik olumlu ya da olumsuz
duygularını ifade etmektedir (Salloum ve diğerleri, 2019). Dijital yeterlik,
eğitimcilerin var olan teknolojileri, verileri ve bilgileri kullanarak öğretme,
öğrenme süreçlerinde iş birliği içinde değerlendirip kullanmaları; gerekli durumlarda
gizlilik ve güvenlik konularını dikkate alarak yeni bilgi teknolojilerini
keşfetmelerini sağlayan bir dizi beceri ve yeteneği içermektedir (Muammar et
al., 2023).
Nicel yöntemle yürütülen çalışmanın verileri çevrim içi ortamda
oluşturulan form ile toplanmıştır. Çalışmanın örneklemini Türkiye’deki özel ve
devlet üniversitelerinde görev yapmakta olan öğretim elemanları oluşturmuştur. Veri
toplama ve analiz aşamaları henüz tamamlanmamış olan çalışmada öğretim
elemanlarının dijital yeterliklerinin, uzaktan eğitim teknolojilerini kullanım
davranışı devamlılığını açıklamada, algılanan kullanışlılık, kullanıma yönelik
tutum, öznel norm ve öz yeterliğin etkisi yapısal bir modelle test edilecektir.