Öğretim Elemanlarının Dijital Yeterliklerinin Uzaktan Eğitimi Teknolojilerini Kullanım Devamlılığı Üzerindeki Etkisi


Aktaş A., Kopuz T., Reisoğlu İ.

Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 2024, Edirne, Türkiye, 4 - 07 Eylül 2024, ss.1-5

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Edirne
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-5
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dijital dönüşüm tüm alanlarda olduğu gibi öğrenme ortamlarında da köklü değişiklikleri beraberinde getirmiştir. Bu dönüşüm öğretim elemanlarının dijital teknolojileri öğrenme-öğretme süreçlerine doğru ve etkili bir şekilde dahil etmesinin yanında öğrenenlere bu becerileri kazandırma, etkileşimli öğrenme ortamları kurgulama aynı zamanda yaşam boyu öğrenme becerilerine sahip olma sorumluluğu yüklemiştir.  Dijital teknolojilerin öğrenme ortamlarında kullanılması COVID-19 sağlık kriziyle hız kazanmış normalleşmeyle birlikte etkisini kaybetmiştir.  Bu süreç içerisinde uzaktan eğitim teknolojileri kullanma zorunluluğu öğretim elemanlarına dijital yeterliklerini geliştirme ve bu teknolojilere aşina olma konusunda bir deneyim kazandırmış olsa da zorunluluk ortadan kalktığında davranış devam etmemiştir. Öğretim elemanlarının dijital yeterlikleri, uzaktan eğitimi teknolojilerini kullanma ve bu davranışı devam ettirmede belirleyici bir etmendir. TKM bileşenleri olan algılanan kullanışlılık, kullanıma yönelik tutum, öznel norm ve öz yeterlik de bir davranışın devam ettirilmesinde öenmli unsurlardır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı uzaktan eğitim teknolojilerini kullanma potansiyeli yüksek olan öğretim elemanlarının dijital yeterliklerinin, algılanan kullanışlılık, kullanıma yönelik tutum, öznel norm ve öz yeterliğin uzaktan eğitim teknolojilerini kullanım davranışı devamlılığını açıklamada etkisini yapısal bir modelle test etmektir. Genişletilen modelde yer alan değişkenlerin birbiri arasındaki ilişkiler ortaya konarak uzaktan eğitim teknolojilerinin kullanma davranışının devamlılığı için neler yapılabileceğine ilişkin önerilerde bulunulabilir.

TKM eğitim araştırmalarında birçok teknolojinin neden benimsendiğini ortaya koymak için yaygın olarak kullanılan bir modeldir (Adouani & Khenissi, 2024). Kullanım davranışı devamlılığı bir bilgi sistemini kullanmaya devam etme niyeti olarak tanımlanmaktadır (Bhattacherjee, 2001). Algılanan kullanışlılık "Bir sistemi kullanmanın iş performansını artıracağına inanma derecesini" ifade ederken (Davis, 1989), kullanıma yönelik tutum, kullanıcıların bir bilgi sistemini kullanmaya yönelik olumlu ya da olumsuz duygularını ifade etmektedir (Salloum ve diğerleri, 2019). Dijital yeterlik, eğitimcilerin var olan teknolojileri, verileri ve bilgileri kullanarak öğretme, öğrenme süreçlerinde iş birliği içinde değerlendirip kullanmaları; gerekli durumlarda gizlilik ve güvenlik konularını dikkate alarak yeni bilgi teknolojilerini keşfetmelerini sağlayan bir dizi beceri ve yeteneği içermektedir (Muammar et al., 2023).

Nicel yöntemle yürütülen çalışmanın verileri çevrim içi ortamda oluşturulan form ile toplanmıştır. Çalışmanın örneklemini Türkiye’deki özel ve devlet üniversitelerinde görev yapmakta olan öğretim elemanları oluşturmuştur. Veri toplama ve analiz aşamaları henüz tamamlanmamış olan çalışmada öğretim elemanlarının dijital yeterliklerinin, uzaktan eğitim teknolojilerini kullanım davranışı devamlılığını açıklamada, algılanan kullanışlılık, kullanıma yönelik tutum, öznel norm ve öz yeterliğin etkisi yapısal bir modelle test edilecektir.