Rize Merkez İlçesi Güncel Mimari Üzerine Bir Araştırma


Akar M., Güler S. B.

1. Uluslararası Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Sempozyumu "IArcSAS” / 1st International Architectural Sciences and Application Symposium “IArcSAS” , Isparta, Türkiye, 27 - 29 Ekim 2021, cilt.1, ss.1095-1117

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Isparta
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1095-1117
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Rize, özgün karakterini korumuş yerel mimarisiyle önde gelen şehirlerimizdendir. Bu nedenle de geleneksel konut mimarisine olan ilginin şehir merkezindeki güncel mimari örneklerini gölgede bıraktığı söylenebilir. Literatürdeki bu eksiklik tespit edilerek, Rize ili Merkez ilçesinde son yıllarda belirli üsluplarla yapılmış olan kamu yapıları mimarisi üzerine bir analiz yapılması hedeflenmiştir. Bu kapsamda, otuza yakın kamu yapısı incelenmiş olup yapıların mimari üslup özellikleri ve yapım sistemleri hakkında genel bir çerçeve çizilmiştir. Bu araştırma kapsamında ilkokul, lise, üniversite, kütüphane gibi eğitim binalarının yanı sıra cami, stadyum, sosyal tesis, yurt, emniyet müdürlüğü, postahane, toplu konut gibi çeşitli kamu binaları da incelenmiştir. Bu yapıların Doğu Karadeniz Bölgesi geleneksel konutlarında temel yapı malzemeleri olan ahşap ve taşın birlikte kullanılmasıyla oluşturulan yapım tekniğini yansıtan benzer niteliklerde cephe düzenlemelerine sahip oldukları gözlemlenmiştir. Rize’nin geleneksel mimarisine öykünme çabasında olan bu yapıların, devlet eliyle yapılmış olması dikkat çekicidir. Kuşkusuz politikanın mimari üzerindeki hegemon etkisi bu yapıların tasarım kararlarında da izlenebilmektedir. Çalışmada toplanan görseller yardımıyla ilgili yapılara ait mimari özelliklerin sistematik olarak tablolaştırılması yöntemiyle bir analiz yapılması öngörülmüştür. Bu çalışmanın, Rize’nin güncel mimari literatürüne önemli bir katkı yapacağı düşünülmektedir. Özetle, Rize geleneksel mimari izlerinin günümüz mimarisine yansımaları ve bu eğilimle ortaya konan Rize Merkez ilçedeki kamu yapılarının mimari biçim dilleri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Rize Merkez ilçe, Kamu yapıları, Güncel mimari, Cephe özellikleri, Yerellik, Geleneksel mimarinin yansımaları.