Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fehmi KOÇAK
Danışman: İmran Çelik
Özet:
BASRA VE KÛFE KIRAAT İMAMLARININ İHTİLAF ETTİKLERİ OKUYUŞLAR
Kur’an-ı Kerîm’deki sûrelerde
bulunan kıraat farklılıklarının, âyetlerin üzerindeki etkisi hususunda pek çok
çalışma bulunmaktadır. Fakat Basra ve Kûfe ekollerinin kıraat alanında
ihtilafını konu alan müstakil bir araştırmaya raslanılmamıştır. Bundan dolayı
araştırmada, Kur’an’ın tamamında Basra ve Kûfe kıraat ekollerinin ihtilaf
ettikleri okuyuşlar ele alınarak âyetlere etkisi konusundaki görüşler
aktarılmıştır. Bununla da Basra ve Kûfe kıraat ekollerinin ihtilaf noktaları ve
müfessirlerin bu husustaki görüşleri nakledilerek iki ekolün ayrıştıkları
hususlar tespit edilmeye çalışılmıştır. “Basra ve Kûfe Kıraat İmamlarının İhtilaf
Ettikleri Okuyuşlar” adlı çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci
bölümde, kıraat ilminin tanımı, Basra ve Kûfe kıraat ekollerinin teşekkül
süreci, temsilcileri, Basra ve Kûfe kıratinin özellikleri ile Basralı ve Kûfeli
kıraat âlimlerinin okuyuşlarına yönelik eleştirilere değinilmiştir. İkinci
bölümde ise Basralı ve Kûfeli kıraat imamlarının Kur’an’ın tamamındaki sûrelerde
ihtilaf ettikleri okuyuşlar aktarılmıştır. Bu okuyuşların mânaya etki edip
etmemesi dikkate alınarak başlıklandırma yapılmıştır. Araştırma yapılırken
müfessrilerin görüşleri ve değerlendirmeleri klasik eserlerden nakledilmiştir.
Konuyla ilgili güncel kitaplar, tezler ve makalelerden de faydalanılmıştır.
Çalışmanın neticesinde Basra ve Kûfe kıraat ekollerinin kıraat hususunda
ihtilaf etmelerinde, Arap dilini anlama noktasında farklılıkların bulunmasının
etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kıraat, Basra, Kûfe, İhtilaf, Mukayese