ÇORUH HAVZASINDA AKIŞ VE METEOROLOJİK PARAMETRELERİN TREND ANALİZİ


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, İnşaat Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmet Yasin Özener

Danışman: Veli Süme

Özet:

Bu çalışma, Türkiye’nin en büyük havzalarından biri olan Çoruh Havzası’ndaki hidrolik akım trendini belirlemek ve havzadaki akım trendini etkileyen parametreleri araştırmak için yapıldı. Çoruh Havzası’nda bulunan ve havzaya homojen şekilde dağılmış 5 farklı akım gözlem istasyonundan akım verileri alındı. Bunula birlikte akım gözlem istasyonlarına en yakın olacak şekilde seçilen 5 farklı meteorolojik gözlem istasyonlarından iklim parametreleri verileri de alındı. Alınan veri setlerinin homojenlik ve bağımlılık testleri yapılarak korelasyon çalışmalarına uygunluğu test edilmiştir. İstasyonlardan alınan verilerdeki eksik yıllardaki veriler lineer regresyon analizi ile tahmin edilmiştir. Çalışma kapsamında trendlerin belirlenmesinde daha güçlü olduğu bilinen parametrik olmayan Mann Kendall, Spearman’ın Rho ve yenilikçi yöntem olan Şen Trend Belirleme yöntemi kullanıldı. Trend tespit edilen istasyonlarda trend başlangıç yılını belirlemek için Mann Kendall mertebe korelasyon testi uygulanmıştır. Her bir akım gözlem istasyonundan alınan yıllık ortalama akım verileri ile meteorolojik gözlem istasyonundan alınan yıllık ortalama sıcaklık, yıllık toplam yağış ve yıllık ortalama bağıl nem verilerine ayrı ayrı trend analizi uygulanarak sonuçlar birlikte değerlendirildi. Havzada 3 akım gözlem istasyonunda artan yönde anlamlı trend gözlemdi. Bu trendlerin iklim parametreleri ile olan ilişkisinin incelenmesi sonucunda akım trendleri ile yıllık toplam yağış verilerinde anlamlı yönde ilişki olduğu tespit edilmiştir.