Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZKAN ASLAN
Danışman: Nermin Karabacak
Özet:
ŞUBAT 2023 DEPREMLERİNE BAĞLI GÖÇLER VE ZORUNLU EĞİTİM
ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN EĞİTİM GEREKSİNİMLERİNİN BELİRLENMESİ, DESTEKLENMESİ VE
GÜÇLENDİRİLMESİ: NİTEL BİR ARAŞTIRMA
Bu araştırmada, 6 Şubat 2023 depremlerine
bağlı göç yapan zorunlu eğitim çağındaki çocukların desteklenmesi ve
güçlendirilmesi için ihtiyaç duyulan eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden
bütüncül tek durum çalışması biçiminde desenlenmiştir. Araştırma, 2023-2024 eğitim öğretim yılında Doğu Anadolu
Bölgesinde bulunan Ağrı, Erzurum, Iğdır ve Van illerinde yürütülmüştür. Araştırmada,
amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır.
Katılımcıların belirlenmesinde Ağrı, Erzurum, Iğdır ve Van illerindeki özel ve
kamuya ait ilkokul, ortaokul ve liselerde 6 Şubat 2023 depremlerine bağlı göç
yapan zorunlu eğitim çağındaki çocukların bulunması ölçüt olarak alınmıştır. Bu
okullar arasından sekiz okul belirlenmiş ve her bir okulda görevli bir okul
yöneticisi, bir öğretmen ve bu okullarda çocuğu bulunan bir veli olmak üzere
toplamda 24 katılımcı çalışma grubunu oluşturmuştur. Çalışma grubunda bulunan okul yöneticisi,
öğretmen ve öğrenci velisi grubuna yönelik görüşme formları hazırlanmıştır.
Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla
toplanmıştır. Veriler, içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Bu
araştırmada, deprem yaşayan çocukların deprem bölgesinden göç ettikten sonra
yeni yerleşim yerlerinde okula
erişim, uyum sorunu, sosyo-kültürel sorunlar, eğitimsel sorunlar, psikolojik
sorunlar ve finansal kaynaklı sorunlarla karşılaştıkları tespit edilmiş ve
eğitim gereksinimleri belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, depremzede
çocuklarda kendini misafir olarak görme, okula aidiyet duygusunun oluşmaması,
kültürel farklılıklarla karşılaşma, psikososyal desteğe ihtiyaç duyma, ders
materyallerinin eksikliği, akademik olarak derslerden geri kalma, travma
etkisinin devam etmesi, ders çalışma ortamlarının oluşturulamaması, kalabalık
ailelerde yaşama, Sivil Toplum Kuruluşlarının desteğinin yetersizliği, afet
eğitiminin yetersizliği ve motivasyon eksikliği sorunları belirlenmiştir.
Ayrıca acil durumlarda kullanılmak üzere depremzede öğrencisi bulunan okullara
bütçe aktarılması, afet destek merkezlerinin kurulması ve öğretim programlarına
afet yönetim becerisi kazanımlarının eklenmesi önerilerinde bulunulmuştur.