Trabzon ve Samsun illeri 2013 – 2021 yılları arası balık hali kayıtlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Su Ürünleri (Yl), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RAFET SEMA SEMERCİOĞLU

Danışman: Rahşan Evren Mazlum

Özet:

Bu çalışma, Türkiye’nin özellikle Karadeniz Bölgesi’nde önemli bir konuma sahip olan Trabzon ve Samsun’daki balık hallerinde 2013-2021 yılları arasında kaydedilen balık miktarlarının analizlerini içermektedir. Analiz, balık türlerinin çeşitliliği, miktarı ve ticaret hacmi gibi anahtar değişkenleri içermektedir. Hem nicel hem de nitel verileri kullanarak kapsamlı bir analiz sunulmuştur. Bu değerlendirme, belirli bir bölgedeki balık hali çalışma ve değerlendirmelerinin yanı sıra genel olarak balık hallerinin işleyişi hakkında bir anlayış sunmayı amaçlamaktadır.

Trabzon balık halinde toplamda 14 balık türü, Samsun balık halinde ise toplamda 21 balık türünün işlem gördüğü saptanmıştır. Her iki balık türünde de satışa sunulan balıkların %90’ından fazlasının avcılıktan elde edildiği tespit edilmiştir. Bu durum Trabzon’da %93 ve Samsun’da ise % 91 civarındadır. Geri kalan kısım yetiştiricilik kökenlidir (Trabzon’da %7 ve Samsun’da ise % 9). Elde edilen veriler incelendiğinde her iki balık hallerinde en fazla satışa sunulan balık türlerinin sırasıyla hamsi, istavrit, palamut ve mezgit olduğu gözlemlenmiştir.

Samsun ve Trabzon balık hallerinin karşılaştırılması sonucunda, her iki balık halinde bulunan türlerde değişkenlikler tespit edilmiştir. Samsun balık hali, Trabzon balık haline kıyasla daha yüksek bir işlem hacmine sahip olduğu görülmüştür. İncelenen yıllar için her iki balık halinin Türkiye ve Doğu Karadeniz'deki toplam balık üretimine katkısı sırasıyla yaklaşık %10 ve %5 olarak belirlenmiştir. Bu oranlar, Türkiye’deki balık işlem hacmi bakımından oldukça önemlidir.