Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KEVSER ÖZEL
Danışman: Nermin Karabacak
Özet:
OKUL
ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMININ VE ÖĞRETMENLERİNİN 21. YÜZYIL BECERİLERİ AÇISINDAN
İNCELENMESİ: BİR KARMA YÖNTEM ARAŞTIRMASI
Bu araştırmada,
okul öncesi eğitim programının ve öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerileri
açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada, karma
araştırma yöntemlerinden sıralı açıklayıcı karma yöntem tasarımı
kullanılmıştır. Araştırma, 2023-2024 eğitim öğretim yılında Aydın, Artvin,
Bayburt, Bursa, İstanbul ve Rize illerinde yürütülmüştür. Araştırmanın, nicel
boyutundaki örnekleminin belirlenmesinde Aydın, Artvin, Bayburt, Bursa,
İstanbul ve Rize illerindeki kamuya ait özel eğitim uygulama anaokulu,
anasınıfı ve anaokullarında görev yapan okul öncesi kurum çalışanlarından okul yöneticileri
ve öğretmenleri olmak üzere toplamda 220 katılımcı örneklem grubunu
oluşturmuştur. Araştırmanın, nitel boyutundaki katılımcıların belirlenmesinde
2024 akademik yılında kamuya ait üniversitelerde görev yapan okul öncesi 21.
yüzyıl becerileri çalışan toplamda altı akademisyen katılımcı çalışma grubunu
oluşturmuştur. Araştırmanın örneklem grubunda bulunan okul öncesi okul
yöneticileri ve öğretmenlerine ‘Çok Boyutlu 21. Yüzyıl Becerileri Ölçeği’
uygulanarak araştırmanın nicel verileri toplanmıştır. Elde
edilen nicel veriler, IBM 24 SPSS programı ile çözümlenmiştir. Çalışma grubunda
bulunan akademisyen grubuna yönelik görüşme formları hazırlanmıştır. Araştırmanın
verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Veriler,
betimsel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada erkek
katılımcılarının, kadın katılımcılara göre bilgi ve teknoloji okuryazarlığı
becerileri, problem çözme becerileri, girişimcilik ve inovasyon becerileri,
sorumluluk ve liderlik becerileri ve kariyer bilincinin daha yüksek olduğu
belirlenmiştir. 1-5 yıllık mesleki kıdemli iş hayatında çalışanların 11-15
yıllık mesleki kıdemli iş hayatında çalışanlara göre girişimcilik ve inovasyon
becerilerine sahip olma durumu olumlu yönde farklılaşmaktadır. Öğrenim durumuna
göre yüksek lisans mezunlarının, bilgi ve teknoloji okuryazarlığı becerileri,
girişimcilik ve inovasyon becerileri ve kariyer bilinci lisans mezunlarına göre
yüksektir. Okul öncesi eğitim kurumları
çalışanlarının girişimcilik ve inovasyon becerileri arttıkça sorumluluk ve
liderlik becerilerinin ve kariyer bilincinin artarken sorumluluk ve liderlik
becerileri arttıkça kariyer bilinci düzeyleri de artmaktadır. Bu araştırmada,
2013 okul öncesi programının kazanımların düşünsel gelişimi sağlayamadığı
öğrenme ortamlarının geliştirilmesi gerektiği, öğrenme ortamlarına; eleştirel
düşünme ve akıl yürütme etkinlikleri ekleme, yaş düzeyine uygun düzenleme,
yaratıcılığı geliştirecek etkinlikler yapma, deney ve açık hava etkinlikleri ve
hayal gücünü geliştiren etkinliklerinin eklenmesi gerektiği belirlenmiştir.
Araştırma sonuçları bağlamında okul öncesi programının eğitimdeki güncel 21.
yüzyıl becerileriyle desteklenerek güncellenmesine eşdeğer olarak okul öncesi
eğitim kurumları çalışanlarının hizmet öncesi eğitimde 21. yüzyıl becerileriyle
donanık yetiştirilmesi gerektiği önerilerinde bulunulmuştur.