Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAT TÜRKMEN
Danışman: Mustafa Irmak
Özet:
Arap dilinde fiil-fâil uyumu fiil cümlesinde aranan bir kuraldır. Bu uyum
klasik Arapça nahiv kaynaklarında fiil ile fâilin cinsiyet (müzekkerlik-müenneslik)
ve kemiyet (sayı) açısından uyumu olarak açıklanmıştır. Ancak özellikle bazı nahiv
kitaplarında konunun yüzeysel olarak açıklandığı, yeterince detaylı bilgi
verilmediği görülmektedir. Yüzeysel bilgilerden hareket ettikleri anlaşılan bazı
araştırmacılar Kur’ân’da fiil-fâil uyumunun olmadığı ayetlerin varlığını iddia
etmektedirler.
Bu çalışmada fiil-fâil uyumu konusunda etraflıca bilgi verilmiştir. Bu
çerçevede klasik ve modern kaynaklardan istifade edilerek bu uyumun görülmediği
ayetler değerlendirilmiştir. Söz konusu ayetlerle ilgili yazım yanlışı iddiaları,
gramer hataları, kıraat ve lehçe farklılıkları detaylı bir şekilde incelenmiştir. Sonuç
olarak fiil-fâil uyumuna uymadığı görülen ayetlerin farklı kullanımlarının altında
yatan sebepler açıklanmıştır.