Anadolu dağ kurbağalarının genetik çeşitliliğinin belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA ERGÜL KALAYCI

Danışman: Nurhayat Özdemir

Özet:

Anadolu dağ kurbağaları (Rana macrocnemis, Rana camerani, Rana holtzi ve Rana tavasensis)

Kafkasya, İran, Irak’ın bazı bölgeleri ve Anadolu’da yayılım göstermektedir. Literatürde türlerin

taksonomik durumlarını belirten çalışmalar çoğunlukla morfolojik özelliklere dayalı olup, bu

gruba ait populasyon genetiği çalışması ise bulunmamaktadır. Bu çalışmada Anadolu’dan 31

farklı populasyondan toplanan 132 örneğin mtDNA (cyt b ve COI) ve nDNA (RAG1 ve POMC)

baz sıralarına dayalı filogenetik ve 6 farklı mikrosatellit lokusuna dayalı populasyon genetiği

analizleri yapılmıştır. Her iki mtDNA gen bölgesi maksimum tutumluluk, bayesiyan çıkarsama

yaklaşımı ve maksimum benzerlik analizleri yüksek seç-bağla ve posterior olasılık değerleri ile

(cyt b için; 99/1,0/88; MP/BI/MB, COI için; 100/1,0/100; MP/BI/MB) R. tavasensis türü diğer

Anadolu dağ kurbağalarından ayrılırken, R. holtzi, R. camerani ve R. macrocnemis türleri

arasında herhangi bir genetik farklılık elde edilmemiştir. İncelenen nDNA genleri bakımından

bu tür grubunun üyeleri arasında farklılık arz eden bir genetik yapılanma tespit edilmemiştir.

Populasyon genetiği analizleri sonucunda, Anadolu dağ kurbağaları arasında incelenen

mikrosatellit DNA lokusları bakımından benzer genetik yapılanma gözlenmiştir. Elde ettiğimiz

temel bilgiler ışığında; R. tavasensis türü de dahil bazı gruplarımızda etkili populasyon

büyüklüğünün yeterli olmadığı ve bazı lokuslarda anlamlı darboğaz tespit edilmiştir. Genetik

uzaklık analizleri sonucunda, coğrafik yapı ile genetik yapı arasında anlamlı bir korelasyon

tespit edilmemiştir. Sonuç olarak, mtDNA bakımından Anadolu dağ kurbağaları iki türe

ayrılmıştır. nDNA bakımından ise genetik bir yapılanma göstermemiştir.