Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TALHA YAVUZ
Danışman: Salih Sabri Yavuz
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Kelâm ilmi, inanç konularını sahih bir biçimde ele almak, dinde de beraberliği sağlamak için akli ve nakli delilleri kullanmıştır. Fakat bu çaba farklı fırkaların zuhur etmesine engel olamamış, bilakis her fırka kendi görüşlerinin doğruluğunu, karşıt görüşlerin yanlışlığını ispat etme yoluna gitmiştir. Hatta çoğu kez aynı ayetle istidlal edilmesine rağmen, her mezhep mensubu âyeti kendi itikadına göre te'vil ederek, karşı tarafı ilzam etmeye çalışmıştır. Bu tezde, Ebu'l-Berekât en-Nesefî'nin (ö. 710/1310) Mu'tezile'yi tenkit ettiği âyetler ve kelâmi açıdan izahları konusu incelenmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ebu'l-Berekât en-Nesefî'nin hayatı ve eserleri anlatılmaktadır. İkinci bölümünde ana kaynağımız olan ve Nesefî'nin en meşhur eseri olan 'Medârikü't-Tenzîl ve Hakâiku't-Te'vîl' adlı tefsiri tanıtılarak, kullandığı kaynakları, metodu vb. bazı yönleri incelenmiş ve hususiyetleri izah edilmiştir. Üçüncü bölümde de, araştırmamızın ana konusu olan, Nesefî'nin Mu'tezile'ye yönelttiği eleştiriler ve bunların kelâmi yönden izahları ele alınmıştır. Ulaşmış olduğumuz netice itibariyle, Ehl-i Sünnet ile Mu'tezile'nin itikadi olarak birçok meselede farklı düşündükleri sonucu tesbit edilmiştir. Usullerinin ve kullandıkları delillerin farklı olması veya aynı delilin farklı yorumlanması, neticenin değişik olmasındaki önemli faktörlerden sadece birkaçıdır.