Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMRAH İSMAİL ÇEVİK
Danışman: Ali Sait Albayrak
Özet:
1990'lı yıllarda gelişen piyasalarda
(emerging markets) çok sayıda finansal krizlerin yaşanması krizleri öngörmeye
yönelik çalışmaların artmasına neden olmuştur. Ülkeleri kriz ortamına
sürükleyen faktörlerin doğru bir şekilde tespit edilmesi, krizlere karşı erken
önlem alabilmede büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye ve yedi gelişen
piyasada (Arjantin, Brezilya, Güney Kore, Malezya, Meksika ve Tayland) finansal
krizlere neden olan faktörler erken uyarı modelleri çevresinde araştırılmıştır.
Kriz dönemlerini belirleyebilmek için lojistik regresyon ile Markov rejim
değişim modelleri kullanılmış ve 22 makro ekonomik ve finansal değişken
modellerde öncül gösterge olarak dikkate alınmıştır. Ayrıca, kriz sonrası dönem
ayrı bir rejim olarak dikkate alındığında modellerin öngörü performanslarının
gelişip gelişmediği üç rejimli (durumlu) Multinomial lojistik model ve Markov
rejim değişim modeli ile araştırılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise, gerek
gelişen piyasalar için genel bir erken uyarı modeli önerisinde bulunabilmek,
gerekse modellerin örneklem dışı öngörü performanslarını karşılaştırabilmek
amacıyla panel veri yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Analiz sonuçları
ülkelere özgü erken uyarı modellerinin krizleri öngörmede daha başarılı
sonuçlar verdiğini ve gelişen piyasalarda ortaya çıkan krizlerin birinci ve
üçüncü nesil kriz teorileri ile açıklanabildiğini göstermektedir. Örneklem dışı
öngörü istatistiklerine göre; Arjantin, Brezilya ve Tayland için üç rejimli Markov
rejim değişim modeli; Güney Kore, Malezya ve Türkiye için lojistik regresyon
modeli daha üstün sonuçlar vermiştir.