Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, -, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERAP KAL KORKMAZ
Danışman: Yiğit Emrah Turgut
Özet:
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de ebeveynlerin
çocuklarıyla ilgili sosyal medya paylaşımlarını ele alan araştırmaların genel
eğilimlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla Ulusal Tez Merkezi, Dergipark, TR
Dizin, Web of Science, Scopus ve ERIC veri tabanlarında tarama yapılmıştır. Bu
literatür tarama işleminde “sharenting” anahtar kelimesi ve uygun filtrelemeler
kullanılarak Türkiye kökenli 79 araştırmaya ulaşılmıştır. İnceleme sonucunda
tekrar eden, erişime açık olmayan ve dahil etme kriterlerine uygun olmayan araştırmalar
çıkarılmıştır. Bu doğrultuda 12 yüksek lisans tezi, 1 doktora tezi ve 23 makale
olmak üzere 36 araştırma çalışmaya dâhil edilmiştir. Çalışmada veri toplama
amacıyla Göktaş vd. (2012) geliştirdiği Yayın Sınıflandırma Formu
kullanılmıştır. Sistematik literatür taraması benimsenen bu çalışmada elde
edilen bulgular araştırma soruları çerçevesinde uygun şekil ve tablolarla
sunulmuştur. Çalışmanın sonucuna göre Türkiye’de sharenting davranışını ele
alan araştırmaların daha çok Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yayımlandığı,
2022 yılında ivme kazandığı, sıklıkla nitel araştırma yaklaşımını benimsediği,
verilerin çoğunlukla anket ile toplandığı ve içerik analizi tekniğiyle analiz
edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca ebeveynlerin çocuklarıyla ilgili sosyal medya
paylaşımlarında ilk adım/ilk diş, doğum günü kutlaması, yılbaşı kutlaması ve
mezuniyet/yıl sonu gösterimi gibi özel anlarının öne çıktığı görülmüştür.
Ebeveynlerin ilgili paylaşımları sosyalleşme, mutlu hissetme, ebeveynlik
deneyimiyle ilgili fikir alışverişinde bulunma, anı biriktirme, ticari kazanç
elde etme ve ebeveynliğini onaylatma nedenleriyle gerçekleştirdikleri ortaya
çıkmıştır. Bu paylaşımların ebeveyn üzerinde mutlu hissetme, keyifli vakit
geçirme gibi duygusal ve öğretici bilgiler edinme gibi eğitsel etkilerinin
olduğu görülürken çocuk üzerinde en fazla ihlal, en az ise duygusal etkisinin
olduğu belirlenmiştir.