Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERHAN UĞRAŞ
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Özcan Yavaşi
Özet:
Giriş ve Amaç: Kafa travmasında optik sinir kılıf çapının (OSKÇ) ultrasonografik ölçümü daha önce başka çalışmalarda da kullanılmış olup, hekimlerin klinik karar vermesinde yol gösterici olacağı öngörülmektedir. Bu çalışmadaki amacımız, kafa travması ile acil servise başvuran erişkin hastalarda OSKÇ’nin intrakraniyel patolojileri saptamadaki rolü ve hasta takibindeki prognostik önemini ortaya koymaktır.
Materyal ve Metod: Hastanemiz acil servisine çalışma süresinde başvuran travmatik beyin hasarı (TBH) olan hastaları prospektif olarak inceledik. Hastaların ilk muayenesi yapılıp stabilize edildikten sonra OSKÇ’ları 7.5 MHz transduser (Fazone CB, Fujifilm, ABD) ile ölçüldü sonra beyin bilgisayarlı tomografi (BT) çekildi. Bütün hastaların travma mekanizmaları, şikayetleri, ek travmaları, vital bulguları, Glasgow Koma Skalası (GKS) skorları ayrıca çalışma izlem şemasına işlenmiştir. Bütün hastalar beyin cerrahisi ile konsulte edilmiştir. Takip, taburculuk, yatış ve operasyon kararları beyin cerrahı tarafından verilmiştir. Acil servisten taburculuk kararı verilen hastalara takipleri sonunda ikinci bir ölçüm yapılmıştır. Yatırılmış hastalarda ise beyin cerrahı tarafından hastanın kliniğinde değişiklik olup olmamasına göre kontrol BT çekilmesine karar verildiyse, çekim öncesi ikinci bir ultrason ölçümü yapılmıştır. İstatistiksel analizler SPSS v.23.0 paket programı aracılığıyla yapıldı. P < 0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Çalışmaya 65 hasta alındı. Bunların 5 tanesi ağır TBH, 11 tanesi orta TBH ve 49 tanesi hafif TBH idi. Hafif travmatik beyin hasarı olan hastaların ortalama OSKÇ değerleri ile orta ve ağır travmatik beyin hasarı olan hastalarınki arasında anlamlı fark mevcuttu (p=0.0001). Toplam 18 hastada beyin BT’de bulgu saptandı. BT’de bulgu olanlar ile olmayanların ölçülen OSKÇ değerleri ortalaması sırasıyla 5.5 mm ve 4.7 mm idi (p=0.0001). BT’de kafa içi basınç artışı (KİBA) bulgusu olan hastalarla olmayanların 69 ölçülen OSKÇ değerleri ortalaması 5.7 mm ve 4.7 mm olarak ölçüldü (p = 0.0001). 30 gün içinde ölen hastalar ile 6 ay içinde ölen hastaların OSKÇ değerleri ortalaması 6.2 mm ve 6.1 mm olarak hesaplandı. OSKÇ nin orta ve ağır travmatik beyin hasarı olan hastaları ayırabilecek eşik değerini 4.95mm (%93.8 duyarlılık, %83.7 özgüllük) olarak bulduk. OSKÇ’nın beyin tomografisinde bulgu saptaması açısından eşik değeri 4.95 mm (%94.1 duyarlılık, %85.4 özgüllük) olarak hesapladık.
Sonuç: Acil servise başvuran travma hastalarında OSKÇ kafa içi patolojileri saptamada,
hafif, orta ve ağır beyin hasarı olan hastaları ayırmada ve mortaliteyi tahmin etmede
belirleyici gözükmektedir.