Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın itikada dair fikirlerinin tesbiti ve tahlili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1999

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TEVRAT ÇİÇEK

Danışman: Salih Sabri Yavuz

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır ve kelâma dair fikirleri adlı çalışmanın temel amacı; müellifin İslam itikadı ve düşüncesi ile ilgili tefsirinde ve diğer bazı kitaplarında serpiştirilmiş olan kelâmi fikirlerini bir araya toplamak ve okucuya sunmaktır. Tezin kapsamı, kelam ilminin ana konularıyla sınırlı tutulmuştur. Bunlar ilahiyat, nübüvvet ve âhiret konularıdır. Ayrıca giriş bölümünde yazarın hayatı ile bilgi teorisi ve din kavramına ilişkin görüşlerini de ortaya koymaya çalıştık. Bu çalışmayı yaparken mukayeseli bir metod takip ettik. Elmalılı'nın kendi fikirlerini ortaya koyarken onun benimsediği yahut benimsemediği mezheplerin fikirlerini de temel kaynaklarından tespit ederek vermeye gayret ettik. Buradaki amacımız Elmalılı'nın mezheplere bakışını ve mezhep taassubuna sahip olup olmadığını ortaya koymaktır. Müellifin kelâma dair fikirlerini tespit ederken temel kaynağımız onun, hacimli tefsiri "Hak Dini Kur' an Dili" ve Fransızcadan tercüme ettiği "Metâlib ve mezâhib" adlı esere yazdığı önsöz ve açıklamalar olmuştur. Ayrıca Elmalılı hakkında kısa da olsa yapılan çalışmalardan faydalamlmıştır. Sonuç olarak Elmalılı'nın bir kelama gibi ayrıntılı fikirler ortaya koyduğu tespit edilmiştir.