Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zeynep HELLAÇ AKSU
Danışman: İlknur Reisoğlu
Özet:
Bu çalışmada yüksek / düşük
öz düzenleyici öğrenme becerisine, çevrimiçi öğrenme öğrenci engeline, yaşam
boyu öğrenme eğilimine sahip farklı branşlardan öğretmen adaylarının
MOOC’lardaki öz-düzenleme, yaşam boyu
öğrenme eğilimleri ve çevrimiçi öğrenme öğrenci engel puanları arasında anlamlı
farklılıklar olup olmadığı araştırılmıştır. Ayrıca yüksek/düşük öz-düzenleyici
öğrenme, yaşam boyu öğrenme grubunda olmanın, branşın, cinsiyetin, MOOC
kullanım amacının, öz-düzenleyici öğrenme, çevrimiçi öğrenme öğrenci engelleri
ve yaşam boyu öğrenme üzerinde anlamlı etkiye sahip olup olmadığı da incelenmiştir.
Araştırma sorularını cevaplamak amacıyla nedensel karşılaştırma araştırma
yöntemi kullanılmıştır. Amaca yönelik örneklem belirleme yöntemiyle üç
üniversiteden farklı branşlardaki MOOC kullanan 452 öğretmen adayı seçilmiştir.
Öğretmen adaylarının MOOC kullanımı bu araştırma için şart koşulmuştur. Araştırmada veri
toplama sürecinde, MOOC kullanan öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme
eğilimlerini belirlemek amacıyla, yaşam boyu öğrenme eğilimlerini belirleme
ölçeği, çevrimiçi öğrenme ortamlarında öğrenenlerin öz düzenlemeli öğrenme
düzeylerini belirlemek için öz düzenlemeli çevrimiçi öğrenme ölçeği ve MOOC
ortamlarında karşılaştıkları zorluk düzeylerini belirlemek için çevrimiçi
öğrenmede öğrenci engelleri ölçeği kullanılmıştır. Öz
düzenleme, çevrimiçi öğrenme öğrenci engelleri, yaşam boyu öğrenme gruplarını
oluşturmak için hiyerarşik ve k-means kümeleme analizleri gerçekleştirerek,
gruplar arasında anlamlı farklılıkları saptamak için bağımsız örneklemler
t-testi, grup, branş, cinsiyet, MOOC kullanım amacının, öz-düzenleyici öğrenme,
çevrimiçi öğrenme öğrenci engelleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri üzerinde
istatiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla
da MANOVA analizi uygulanmıştır. Analizler sonucunda yüksek öz düzenlemeye
sahip grubun genel yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin ve alt boyutlarının öğrenmeyi düzenlemede
yoksunluk boyutu hariç düşük öz düzenleme grubundaki öğretmen adaylarına göre
yüksek olduğu belirlenmiştir. Fakat çevrimiçi öğrenme öğrenci engelleri açısından
aralarında istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Aynı
doğrultuda yüksek/düşük çevrimiçi öğrenme engeline sahip öğretmen adaylarının
öz düzenleyici öğrenme puanlarının da farklılaşmadığı görülmüştür. Yüksek yaşam
boyu öğrenme eğilimindeki öğretmen adaylarının ise çevrimiçi öğrenme öğrenci
engelleri puanları, düşük yaşam boyu öğrenme eğilimine sahip olanlardan daha
düşüktür. Sosyal etkileşimler, çalışmalar için zaman ve destek, akademik
beceriler,internet erişimi ve fiyatları alt boyutlarında farklılaştıkları
tespit edilmiştir. Düşük çevrimiçi engele sahip olan grubun da yaşam boyu
öğrenme eğilimleri yüksektir. Yüksek grup ile düşük çevrimiçi öğrenme öğrenci
engeline sahip grup arasında sebat alt boyutu hariç diğer alt boyutlarda
farklılıklar saptanmıştır. Cinsiyet bazında kadın öğretmen adaylarının erkek
öğretmen adaylarına göre öz düzenlemelerinin düşük, çevrimiçi öğrenme öğrenci
engellerinin yüksek olduğu tespit edilirken, öğretmen adaylarının MOOC kullanım
amaçlarından mesleki gelişim amacının öz düzenlemeyi arttırdığı görülmüştür.
Ayrıca yaşam boyu grubunda yer almanın tüm bağımlı değişkenleri etkilediği
görülmüştür. MOOC kullanan öğretmen adaylarının öz düzenleyici öğrenme
becerilerini ve yaşam boyu öğrenme eğilimlerini arttırmak ve çevrimiçi öğrenme
öğrenci engellerini minimum seviyeye indirmek amacıyla MOOC tasarımlarında
dikkat edilmesi gereken hususlarda MOOC tasarımcılarına, içerikle ilgili
hususlarda eğitmenlere ve öğrenme deneyimleri konusunda öğretmen adaylarına
öneriler de bulunulmuştur.