Veri Madenciliği: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Örneği


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Şebnem KOLTAN YILMAZ

Danışman: Ali Sait Albayrak

Özet:

Organizasyonlarda karar vermeye yönelik bilgiye erişim ihtiyacı arttıkça, bu amaca yönelik bilgi sistemleri kurulmaktadır. Bu sistemler karar almada kolaylık sağlarken bunu, önceden belirlenmiş ve sistem içerisinde yapılandırılmış konularda gerçekleştirebilmektedir. Veri boyutlarının artmasıyla birlikte önceden tahmin edilemeyen sorulara yönelik cevap bulan, ileriye dönük tahmin sistemlerine ihtiyaç duyulmuştur. Veri madenciliği, verilerden önceden bilinmeyen anlamlı bilgileri tanımlama ya da tahmin etme tekniklerini içermektedir. Bu bağlamda veri madenciliği teknikleri diğer birçok alanda olduğu gibi işletmecilik alanında da yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.Bu çalışmada amaç, yatırımcıların veya karar vericilerin işletmelerin performanslarını değerlendirmede dikkate alması gereken en önemli ölçütlerin saptanmasında veri madenciliği tekniklerinin uygun bir yöntem olarak kullanılabileceğini göstermektir. Çalışmada, veri madenciliği kavramları ve teknikleri açıklanmıştır. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Ulusal 100 endeksinde sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren 173 işletmenin 2004-2006 yıllarına ait yıllık finansal göstergelerinden yararlanarak veri madenciliği tekniklerinden birisi olan karar ağaçları tekniği uygulanmıştır. Bu amaçla, ikili ağaç türetimi yerine çoklu ağaç türetimine olanak sağlayan CHAID algoritması kullanılmıştır. Seçilen finansal göstergelere göre sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren firmaları ayıran en önemli özelliklerin saptanmasının yanında sermaye ve karlılık yapılarını belirleyen en önemli değişkenler saptanmıştır.